Ook sancties VS tegen Mugabe
De VS hebben dinsdag besloten in navolging van de Europese Unie sancties in te stellen tegen het regime van de Zimbabwaanse president Robert Mugabe.
Op 9 en 10 maart zijn er verkiezingen in Zimbabwe. De sinds 1980 regerende president stelt alles in het werk om te winnen. Veel activiteiten van Mugabe en de knokploegen van zijn partij ZANU-PF (Zimbabwe Afrikaans Nationale Unie-Patriottisch Front) doen afbreuk aan eerlijke verkiezingen.
Het regime in de hoofdstad Harare wil zo veel mogelijk voorkomen dat buitenstaanders zien hoe de volksraadpleging verloopt. Dinsdag werd bijvoorbeeld in Zuid-Afrika bekendgemaakt dat belangrijke kranten geen verslaggevers kunnen sturen. De autoriteiten in Harare hebben geweigerd medewerkers van de Zuid-Afrikaanse Sunday Times, internetkrant Media-24, de Afrikaanstalige Die Burger en Beeld te accrediteren. De Zuid-Afrikaanse staatsomroep SABC en het particuliere televisiestation e.tv mogen vooralsnog wel komen.
Britse media en journalisten stonden al op de zwarte lijst en voorts weigerde Zimbabwe aanvragen tot accreditatie uit verschillende Europese landen. Maandag hielden de waarnemers van de Europese Unie het voor gezien in Zimbabwe en pakten hun koffers. De eerste groep van dertien waarnemers vertrok dinsdag. Waarnemerschef Pierre Schori moest zaterdag al het land verlaten omdat hij „op de hand van de oppositie” zou zijn.
De EU heeft sancties tegen Mugabe en negentien andere prominente Zimbabwanen afgekondigd zoals bevriezing van tegoeden in Europa en reisbeperkingen. Washington volgt nu dit voorbeeld, aldus een woordvoerder van Buitenlandse Zaken in de Amerikaanse hoofdstad.
De hoop op eerlijke verkiezingen is internationaal praktisch opgegeven. Sommige waarnemers zijn bang dat het geweld en de intimidatie nu escaleren. Amnesty International bijvoorbeeld vreest dat het vertrek van buitenlandse pottenijkers het groene licht geeft voor nog ernstiger mensenrechtenschendingen in Zimbabwe. Er zijn evenwel nog waarnemers uit onder meer de Gemenebest, Afrikaanse staten en Noorwegen.
De Zimbabwaanse minister van Informatie, Jonathan Moyo, is fel uitgevallen tegen de sancties en de vertrekkende EU-waarnemers. De EU wil volgens Moyo „met georganiseerd economisch terrorisme” een legitieme regering omverwerpen. Het is de EU er enkel om te doen de belangen van de blanke minderheid te behartigen, meent Moyo.
Mugabe heeft de kwestie van de minderheid van blanke grootgrondbezitters in 2000 van stal gehaald om de alsmaar armere bevolking te bespelen voor de verkiezingen. De knokploegen van de ZANU hebben sindsdien vele tientallen sympathisanten van de oppositie gedood en de economie, zowel de landbouwsector als diensten en bedrijven in de steden, geruïneerd. Dit jaar alleen al zijn volgens een mensenrechtengroep zeker 25 mensen gedood als gevolg van politiek geweld in Zimbabwe.
Oppositieleider Morgan Tsvangirai van de Beweging voor Democratische Verandering (MDC) heeft de sancties begroet. Enkele honderden ZANU-activisten hebben het hoofdkwartier van de MDC maandag nog belaagd.