De ondergrondse stad is voor veel Rotterdammers een grote onbekende. De wereld van kabels en buizen, bunkers en wateropslag, rioolwaterzuivering en metrobuizen onttrekt zich aan hun waarneming. Maar wat het oog niet ziet, is er wel.

Mensen kunnen zich inschrijven voor tal van ondergrondse excursies. Ook dan geeft de app Molli allerlei informatie. Molli neemt stedelingen onder andere mee naar de basculekelder van de Erasmusbrug – de brug die dankzij zijn sierlijke lijnen liefkozend de Zwaan wordt genoemd. Molli laat zien hoe deze grootste en zwaarste basculebrug van Europa opengaat. Het brugdeel draait zijn ‘staart’ met een metalen arm. Daaraan hangt een enorme ballastkist met een contragewicht van 1050 ton.

Molli daalt ook af in de krochten van de Maastunnel. De tunnel, tussen 1937 en 1942 gebouwd in een droogdok, werd vervolgens in de rivier afgezonken. Het was de eerste keer in de wereld dat zoiets gebeurde. Behalve de twee autobuizen kent het bouwwerk een fiets- en een voetgangerstunnel die met roltrappen te bereiken zijn. Deze acht roltrappen, op elke Maasoever vier stuks, waren indertijd de hoogste en inmiddels ook de oudste roltrappen van Nederland. Bij de enorme ventilatoren, in het diepste punt van het ventilatiegebouw, voelt een mens zich nietig.

Riolering

Molli vertelt dat Rotterdam ongeveer duizend rioolgemalen telt. Een cholera-epidemie, zoals in 1850, komt tegenwoordig niet meer voor dankzij de aangelegde riolering.

Wat gebeurt er met het afvalwater uit douche en kraan? Het komt terecht bij de afvalwaterzuivering, die het water voor 95 procent zuivert. In Rotterdam-Zuid gebeurt dat op een bijzondere manier onder de grond. Al meer dan 25 jaar in de zuiveringsinstallatie Dokhaven, die een oppervlakte van tien voetbalvelden beslaat en het afvalwater van ruim half miljoen Rotterdammers zuivert.

En wat te denken van de ondergrondse waterberging van de parkeergarage Museumpark? Daarin past 10 miljoen liter water, goed genoeg om het nat van krachtige plensbuien op te vangen.

Dan is er nog de energie uit eigen Rotterdamse bodem. Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw pompt de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aardolie op in Schiebroek, het havengebied en in Charlois. Molli laat de installaties allemaal zien en vertelt van alles over het zwarte goud.

Hoek van Holland heeft bunkers met een groot gangenstelsel. Hier zetelde het hoofdkwartier van de Marine Artillerie Abteilung, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers is gebouwd. Vanuit dit complex werd het bevel gevoerd over diverse batterijen geschut in Zuid-Holland.

Tijdens de excursie ‘kruipt’ Molli met een zaklantaarn door de vervallen bunkers met in zijn kielzog belangstellende Rotterdammers. Lange tijd zijn de bunkers aan hun lot overgelaten.

Seintje

De tijd staat niet stil. Rotterdam zint op allerlei ondergrondse snufjes. Nog even en de elektrische auto kan worden opgeladen via een constructie in het trottoir of simpelweg wanneer hij op een speciaal weggedeelte wordt geparkeerd.

Veel afvalcontainers bevinden zich onder de grond. Aangezien niet te zien is wanneer deze vol zijn, zou het handig zijn als de containers zelf een seintje geven wanneer ze geleegd moeten worden. Dat gaat in de toekomst gebeuren, belooft Rotterdam. Zo gaat de stad met zijn tijd mee.

De app Molli is te downloaden via de App Store of de Play Store. Wie gratis met een excursie én met Molli op tournee mee wil, moet zich aanmelden op rotterdam.nl/maandvandeonderwereld.