De sancties vonden hun oorsprong in de aanslag op het Amerikaanse Panam-toestel dat in 1988 boven het Schotse Lockerbie neerstortte. Nadat het regime in Tripoli de verantwoordelijkheid voor die aanslag erkende en akkoord ging met financiële compensatie voor de nabestaanden van de 270 slachtoffers, was er sprake van opheffing van de sancties.

De doorbraak kwam echter nadat Gaddafi enkele maanden geleden zijn massavernietigingswapens opgaf. Volgens de regering-Bush was dat het gevolg van de Amerikaans-Britse invasie van Irak. Formeel hadden afgelopen zaterdag alle sancties opgeheven moeten zijn. Zo niet, dan had Tripoli het recht gehad om extra compensatie voor de nabestaanden in te houden. Gaddafi heeft Washington echter nog drie maanden extra tijd gegeven.

Dinsdag brengt Gaddafi voor het eerst sinds eind jaren tachtig een bezoek aan Brussel.

Er spelen niet alleen externe factoren mee bij Washingtons besluit. Amerikaanse oliebedrijven -grote verkiezingssponsors van president George Bush en vice-president Dick Cheney- dringen al jaren aan op opheffing van de sancties. Die druk werd sterker na het recente bezoek van de Britse premier Tony Blair aan Libië dat het herstel inluidde van de Brits-Libische oliebetrekkingen.

Washington heeft ook besloten tot een voorzichtig herstel van de diplomatieke banden. Er komt een ”diplomatieke missie” in Tripoli, maar het formele herstel van de diplomatieke betrekkingen inclusief uitwisseling van ambassadeurs laat nog enige tijd op zich wachten.