Minister Bussemaker van Onderwijs, die verantwoordelijk is voor emancipatie, valt maandag haar collega Schippers van Volksgezondheid af.

Enkele weken geleden bepleitte Schippers (VVD) tijdens een lezing „dat Nederland niet langer tolerant zou moeten zijn ten opzichte van intolerantie.” Ook de ongeschreven regels van Nederland moeten wat Schippers betreft actief verdedigd worden. „We geven elkaar een hand. U bent in het land van het homohuwelijk. En kijk: dit is onze Gay Parade.”

Bussemaker (PvdA) heeft haar bedenkingen tegen deze visie. In een interview met dagblad Trouw citeert ze maandag de oud-president van de Verenigde Staten Franklin Roosevelt. Die heeft ooit gezegd: „Democratie is bij uitstek een stem verlenen aan de minderheid.” Bussemaker voelt zich daarbij thuis: „Emancipatiebeleid dient om scheidslijnen weg te nemen. Het is geen eenduidige blauwdruk die we desnoods met dwang van bovenaf opleggen.”

In de brief aan de Kamer schrijft Bussemaker maandag: „Emancipatievraagstukken worden steeds vaker gepresenteerd als test om te bepalen ‘aan welke kant’ iemand staat. Het lijkt bijna te worden ingezet als kanarie in een kolenmijn. „Ben je niet overtuigd van de gelijkheid tussen man en vrouw? Wat doe je hier dan nog?” en „Geloof je niet in LHBTI-rechten? Dan pas je niet bij ons.”

Volgens Bussemaker geeft dat een „vertekende” weergave. „Emancipatie is geen stok om mee te slaan. Het is een middel om universele mensenrechten te omarmen en meer mensen in de gelegenheid te stellen hiervan de vruchten te plukken. Emancipatie dient niet om scheidslijnen aan te brengen, maar juist om die weg te nemen.”

In de brief verdedigt Bussemaker haar besluit om de organisatie Hart van Homo’s subsidie te geven voor lessen over seksuele diversiteit. De Kamer stak daar tegen de zin van Bussemaker in net voor de zomervakantie een stokje voor. Bussemaker in Trouw: „Ik vind subsidiëren meer een manier om vrij te maken, niet om te normeren. Als je zegt: Jullie doen het niet precies volgens het emancipatieplaatje zoals ik dat in mijn hoofd heb en daarom krijg je niets, sluit je ze uit. Als je niet uitkijkt, sluit je ze dan nog meer op in hun gemeenschap. Ik subsidieer niet per se wat ik zelf mooi of lekker vind, dat doe ik bij kunst ook niet.”

Volgens Bussemaker is emancipatie een proces, geen feit. „Toen ik jong was in het katholieke zuiden had ik nog een vriendin die geen broek aan mocht. Het homohuwelijk werd in de jaren negentig nog door Schippers’ eigen VVD bekritiseerd. Verandering is mogelijk als je druk van binnenuit combineert met druk van buitenaf.”