Tim Keller weet zich „wanhopig afhankelijk” van de Geest
Het boek ”Preken” van Tim Keller biedt nuttige handreikingen om de boodschap van het heil over te brengen.
Het ligt voor de hand bij een boek als ”Preken” te denken dat het beoogde lezerspubliek predikanten zijn. Nu richt Tim Keller, senior pastor van de Redeemer Presbyterian Church in New York City, zich inderdaad in de eerste plaats tot zijn collega’s. Toch kan iedere christen –jeugdleider, leraar, blogger, politicus– zijn winst doen met dit boek. Dat heeft te maken met de gedachte van de auteur dat iedere christen in staat zou moeten zijn de boodschap van de Bijbel over te brengen. Of je nu als voorganger vanaf de preekstoel het Woord verkondigt of als christen bij een kop koffie in gesprek bent over de zin van het leven – we worstelen allemaal met de vraag hoe je het Evangelie moet overbrengen aan mensen die door en door geseculariseerd zijn.
Keller heeft dit boek geschreven vanwege zijn liefde tot het Woord en de mens van nu. Die dubbele liefde roept de vraag op: Hoe bereikt het Woord van toen de hoorder van nu?
De predikant is zich er terdege van bewust dat hij geen recept biedt om geweldige preken te houden. Dat heeft te maken met zijn overtuiging dat preekvoorbereiding niet alleen een ambachtelijk, maar ook een geestelijk werk is. Wel is hij ervan overtuigd dat iedere predikant die liefde tot het Woord en de mensen heeft, veel tijd en aandacht zal besteden aan het zorgvuldig overbrengen van de waarheid. We dienen het Woord door de tekst helder te verklaren en elke keer het Evangelie te verkondigen. We bereiken de mensen door de confrontatie aan te gaan met de cultuur en het hart aan te spreken.
Keller heeft niet de pretentie een complete homiletiek te schrijven. Je zou het boek als een homiletische handreiking kunnen lezen, die zich duidelijk toespitst op de contextualisatie van de boodschap (de cultuur waarin de boodschap landt, red.). Omdat dit een lacune is in veel homiletieken, voorziet Kellers boek in een behoefte. In de aandacht voor de contextualisatie van de boodschap ligt de grote kracht van dit boek.
Ieder die niet bang is voor zelfkritiek en geprikkeld wil worden tot bezinning op het vertolken van de boodschap van genade, wordt uitgenodigd dit meesle- pend geschreven boek te lezen. Laat ik kort drie aspecten aanstippen.
Kellers analyse van de tijdgeest is scherp en komt iedere voorganger in de eenentwintigste eeuw van pas. We leven in een tijd waarin de mensen niet inzien waarom het kennen van God nodig zou zijn voor zin en betekenis in het leven. Keller typeert onze tijd als „laatmodern”, om daarmee aan te geven dat de diepste gedachte van de moderniteit –het afrekenen met alle vormen van autoriteit– geïntensiveerd is tot de idee dat wij het vermogen hebben de werkelijkheid en waarheid te creëren. Keller helpt ons deze seculiere overtuiging te onderkennen en te analyseren om er in prediking of gesprekken op in te kunnen gaan. Hij doet dat op een integere, liefdevolle, ontdekkende manier, met de uiteindelijke bedoeling de boodschap van heil te kunnen overbrengen.
De analyse van de tijdgeest is volgens Keller onontbeerlijk om het hart aan te spreken. Om het hart te raken is meer nodig dan het ontmaskeren van de tijdgeest, maar moet Christus gepreekt worden. De route er naartoe is de zogenoemde ”expository preaching”, een nog niet zo makkelijk te vertalen begrip. De vertaalster koos voor ”verklarende prediking”, maar voor Keller betekent dat meer dan alleen het verklaren van de tekst. Het is in feite de mensen blootstellen aan de Bijbelse boodschap in haar helderste en meest levendige vorm. In hoofdstuk 6 schetst de auteur dat de prediking vanuit het hart, tot de verbeelding sprekend, verwondering wekkend, goed te onthouden, christocentrisch en praktisch dient te zijn. In dit hoofdstuk biedt Keller veel nuttige handreikingen om de boodschap van het heil over te brengen.
Het grootste deel van het boek gaat over de tekst –het verkondigen van het Woord– en de context – het hart en de cultuur aanspreken in de verkondiging. Het laatste hoofdstuk gaat over de subtekst –het geestelijk leven van de voorganger– die aan de prediking ten grondslag ligt. Keller bedoelt: van eminent belang is zelf te leven van genade. God ter sprake brengen anno 2016 is geen klinische bezigheid en meer dan een creatieve exercitie. We zijn „wanhopig afhankelijk” van de Geest.
Boekgegevens
”Preken. Geloof overbrengen in een sceptische tijd”, Tim Keller; uitg. Van Wijnen, Franeker, 2016; ISBN 978 90 519 4549 2; 303 blz.; € 19,95.
