„Krimgoud moet naar Oekraïne”
De honderden kunstobjecten uit de Krim zijn illegaal in Nederland en moeten terug naar Oekraïne, dat het land van herkomst en dus de rechtmatige eigenaar is. Zo luidde het betoog van de advocaten van de staat Oekraïne woensdag voor de rechtbank in Amsterdam. Die buigt zich over de vraag wie de eigenaar is van de kunstvoorwerpen uit de Krim, die begin 2014 tentoongesteld waren in het Allard Pierson Museum (APM).
Tijdens de expositie werd het schiereiland de Krim geannexeerd door Rusland, waardoor de vraag ontstond aan wie de objecten moeten worden terug- of afgegeven: aan de vier uitlenende musea op de Krim of aan de staat Oekraïne.
De musea vinden dat de werken naar de Krim terug moeten. Daar zijn ze gevonden en geconserveerd, zelfs voordat Oekraïne als staat bestond, betoogden hun advocaten. Volgens hen gaat het niet alleen om de toepassing van de regels, maar ook om de mensen en de cultuur.
De honderden betwiste objecten zijn onder meer goud uit de tijd van de Scythen, een ruitervolk uit de regio, en zeldzame lakkistjes.
De advocaten van Oekraïne brachten daar tegenin dat het gaat om Oekraïens erfgoed, dat zolang de Krim onder Russisch gezag staat daar beslist niet naar terug moet, want ook de uitlenende musea hebben „de Russische identiteit” aangenomen.
In de tussentijd heeft het Amsterdamse museum de kunstwerken opgeslagen in een depot. Het museum vreest een schadeclaim van de Krim-musea als die de werken uiteindelijk niet toegewezen krijgen, terwijl het APM de teruggave van de objecten „terecht heeft opgeschort”, aldus de advocaat van het APM. Worden de werken aan Oekraïne toegewezen, dan vraagt het APM vergoeding van de kosten die het museum heeft gemaakt voor de opslag en verzekering van die objecten in de afgelopen jaren. Oekraïne heeft beslag gelegd voor het geval de objecten aan de Krim-musea worden toegewezen.
De zaak kan inclusief beroepsprocedures volgens een van de advocaten van de Krim-musea tot wel vijf jaar in beslag gaan nemen.
De rechtbank doet uitspraak op woensdag 14 december.