In Colijnsplaat en Kats wemelde het van de inwoners met een bijnaam
Ze liggen nog geen 6 kilometer van elkaar aan de Oosterschelde, de dorpen Colijnsplaat en Kats. Toch verschillen ze flink van elkaar. Dat valt te lezen in het nieuwe boek ”Uitgebeeld verleden van Colijnsplaat en Kats” van Cees van den Bovenkamp, dat dinsdag wordt gepresenteerd.
De inwoner van Waarde liet al dertig boeken over Zeeuwse kernen het licht zien. Voorzien van veel historisch materiaal en illustraties belichten die alle kernen van Zuid-Beveland en twee op Walcheren: Arnemuiden en Aagtekerke. Nu voltooit Van den Bovenkamp zijn boekenreeks over de dorpen van Noord-Beveland.
Het valt hem op dat in elk boek steeds een aantal vaste thema’s de lezers in het bijzonder aanspreekt: kerkelijk leven en verenigingen toen en nu, voetbal, muziek, opvallende inwoners, het zakenleven en winkels.
Vooral winkels spreken tot de verbeelding, zegt de auteur. „Omdat elk dorp wel winkels kent die in de loop van de tijd zijn verdwenen. Colijnsplaat had ooit wel vijftien tot twintig winkels, waaronder een schilderswinkel in de jaren 70. „Daar heb je de schilder”, werd er steevast gezegd als de eigenaar, die nog twintig jaar in het dorp bleef wonen, voorbijkwam.” Nu heeft Colijnsplaat nog maar twee winkels, en Kats zelfs niet één.
Het 156 pagina’s tellende foto- en geschiedenisboek (28,50 euro; ISBN 978 90 70697 45 7) bevat historische beschrijvingen gemaakt door plaatselijke kenners van de historie van hun dorp. Zonder deze mensen, die ook de begeleidingscommissie van het boek vormden, had hij deze uitgave niet kunnen samenstellen, zegt Van den Bovenkamp. „Zij kennen alle ins en outs van deze dorpen.”
Ook al liggen ze dicht bij elkaar, Kats en ”Colijn” hebben elk een duidelijk eigen karakter, benadrukt de auteur. Alleen al qua inwonertal zijn er verschillen: op 1 januari telde Colijnsplaat 1601 zielen en Kats 420.
Kats had altijd alleen een hervormde gemeente; in Colijnsplaat waren er heel lang naast een hervormde gemeente –nu protestants, met sinds 2006 ds. A. Spaans als predikant– ook kerken van de gereformeerde gemeente en de oud gereformeerde gemeente. Daarnaast had het dorp tot 2004 een gereformeerde kerk.
De oud gereformeerde gemeente was er sinds 1912 actief en werd in 1973 opgeheven. De gereformeerde gemeente had lange tijd één ambtsdrager die tevens havenmeester was. In 1950 telde de gereformeerde gemeente 117 leden en doopleden, in 1989 nog 15. Zij zijn toen via de kerkelijke weg overgegaan naar de gereformeerde gemeente in Kortgene.
Saamhorigheid
Nog wat verschillen: Colijnsplaat heeft twee fraaie molens; Kats heeft er geen. Wat de volksaard betreft: de inwoners van Colijnsplaat zijn echte doeners, een ijverig volk dat een speciale band heeft met het water. Van den Bovenkamp: „Colijnsplaat en het water horen bij elkaar, al was het maar omdat het dorp in het hart van het Nationaal Park Oosterschelde ligt.” Vanuit het dorp is er uitzicht op de Zeelandbrug, die Noord-Beveland met Schouwen-Duiveland verbindt.
De inwoners van Kats zijn volgens Van den Bovenkamp close met elkaar. „Samenleven in saamhorigheid staat bij hen hoog in het vaandel. Ze leven enorm mee met hun dorpsgenoten, wat ook tot uiting komt tijdens de Kasse Dag, die jaarlijks aan het eind van september plaatsvindt.”
De twee dorpen hadden veel inwoners met een scheldnaam of bijnaam, zoals Mina Mokke, Trui Paplepel en Leen Duum –Colijnsplaat– en Pihhelmee, Toon Kwiel en Krotekoker –Kats. Ze staan allemaal in het boek.
Informatie over verkoopadressen bij Cees van den Bovenkamp: 0113-501971.