Dat blijkt uit een donderdag gepubliceerd onderzoek van FNV Bondgenoten. De vakbond heeft bijna vierhonderd ondernemingsraden (OR) gevraagd naar het rookbeleid binnen hun bedrijf. Daaruit blijkt dat bij 7 procent van de bedrijven er nog geen werk van is gemaakt. Bij de rest die nog geen maatregelen heeft genomen, blijkt er een soort gedoogbeleid te zijn.

Dat nu ruim 70 procent van de bedrijven een rookvrije werkplek garandeert, betekent volgens Bondgenoten dat de nieuwe Tabakswet ontegenzeggelijk al zijn effect heeft gehad. Volgens de vakbond schieten sommige bedrijven echter te ver door en worden rokers op de werkplek vaak onnodig drastisch in hun vrijheid beperkt.

„Rokers staan vaak letterlijk in de kou", stelt Bondgenoten. In 40 procent van de bedrijven levert het rookbeleid problemen op voor de rokende werknemers. Rokers worden geconfronteerd met een totaal rookverbod, staan buiten in de kou, krijgen sancties van de werkgever of vertoeven in slecht geoutilleerde rookruimtes. Dat zorgt dan vaak voor emotionele geladen conflicten.

Zo valt er nog veel te verbeteren aan de luchtafzuiging van de rookruimten. Verder noemt de vakbond de gemiddelde loopafstand naar een rookruimte van 2,5 minuut veel te lang. „De roker is heen en terug gemiddeld dus al vijf minuten kwijt om naar de rookruimte te komen zonder een sigaret gerookt te hebben. Bondgenoten pleit voor meer rookruimtes in de bedrijven, zodat er minder tijdsverlies onstaat.

De FNV–bond vindt het niet kunnen dat rokers bij een op de drie bedrijven worden verplicht hun rooktijd ’in te halen’ of dat feitelijk langer op het werk moeten blijven en overweegt een proefproces te beginnen tegen dit soort praktijken. Verder gaat de vakbond bij de Voedsel– en Waren Autoriteit aandringen op betere controles op het gedoogbeleid binnen bedrijven.

De Voedsel– en Waren Autoriteit (VWA) heeft zeventig controleurs beschikbaar die controleren of bedrijven de rookregels handhaven. Volgens een woordvoerder moeten de controleurs naast de rookwetgeving ook nog andere wetten controleren. Sinds eind maart hebben driehonderd werknemers bij de VWA geklaagd over het ontbreken van een rookvrije werkplek. De controleurs bezoeken juist die bedrijven waarover is geklaagd. De organisatie presenteert eind juni een eigen onderzoek over de naleving van de antirookwet.

Het ministerie van Volksgezondheid verwacht, zegt een woordvoerder, dat voor het eind van 2004 jaar alle bedrijven hun personeel een rookvrije werkplek aanbieden.