Column: In Ethiopië is slaan een manier om te laten luisteren
Slaan en geslagen worden is een deel van de opvoeding van kinderen in Ethiopië. Slaan is een manier om te laten luisteren. Geslagen worden maakt duidelijk wie de baas is.
Ik spreek regelmatig ouders van kinderen met gedragsproblemen. Ouders die vaker op school komen voor hun kind vragen mij als schooldirecteur wel eens: „Misschien moet u hem een keer flink onder handen nemen. Sla hem maar eens goed.” Een ouder nam zelfs eens een stok voor me mee.
Op Ethiopische scholen hebben bijna alle leerkrachten iets in de hand om mee te slaan: een meetlat of een takje. Als een leerling even niet luistert, krijgt het een echte draai om de oren. Bij een onverwacht bezoek aan een lokale school op het platteland kwamen alle leerlingen op mijn auto af. Er waren er zo veel en ze stonden zo strak tegen de auto aan dat ik er niet uit kon komen. Maar de toen de bewaker er met zijn stok aankwam, was er snel ruimte gemaakt.
In mijn kantoor had ik eens een stevig gesprek met een vader en zijn zoon. Ik benadrukte in het gesprek dat de opvoeding van kinderen niet alleen een zaak is van de school, maar juist ook van de ouders. Voor mij is dat een gelegenheid om iets uit te leggen over hoe God relaties heeft bedoeld.
De vader was diep onder de indruk: zo had hij er nog nooit tegenaan gekeken. Hij beloofde er hard aan te werken om positieve aandacht aan zijn zoon te geven en niet alleen (hardhandig) in te grijpen als het fout gaat. Ik vond het een fijn gesprek en we gaven elkaar de hand.
Toen vader en zoon net van het schoolterrein af waren, hoorde ik een harde gil. Ik rende naar de poort en tot mijn schrik zag ik dat diezelfde vader zijn zoon aan het afranselen was. Midden op straat. Hij had mij net nog de hand geschud.
Een andere keer was ik op bezoek bij een fijne collega. Op bezoek betekent: samen eten. Ineens een keiharde gil. „Het is bij de kerk”, zegt mijn collega. Hij rent het huis uit richting de kerk, drie poorten verder.
Een meisje van een jaar of 11 staat daar helemaal overstuur te huilen. Ze heeft zichzelf niet onder controle. Haar knieën zijn bebloed en ze grijpt continue in haar zijde. De toegestroomde omstanders proberen haar te kalmeren, maar dat lukt niet. Ik besluit weg te gaan.
De volgende morgen vraag ik aan mijn collega wat er precies was gebeurd. Hij zei: „Een oom van het meisje was in de kerk om te bidden. Het nichtje was de kerk aan het schoonmaken door alle banken op te schuiven en de vloer aan te vegen. De oom kon dat lawaai niet waarderen, stond op van zijn knieënwerk en trapte het meisje in elkaar.”
Een schoonmaakster van ons liep al een paar dagen mank. Ik vroeg aan haar wat er met haar been aan de hand was. „Mijn man heeft me vijf stokslagen gegeven”, zei ze. Ik vroeg: „Waarom?” Ze antwoordde: „Ik kwam deze week voor de tweede keer na zonsondergang thuis.” Ik wist niets te zeggen toen ze hinkend wegliep.