Met zeventien tegen zestien stemmen bepaalde de gemeenteraad in juni dat winkels in Veenendaal voortaan tijdens maximaal zes buitenevenementen per jaar op zondagmiddag open mogen zijn. De eerste koopzondag is ingebed in een uitgebreid activiteitenprogramma.

„We maken er een heel weekend van, zodat niet al het geld dat we eraan besteden naar de zondag gaat”, zei binnenstadsmanager Peter Baten van Ondernemend Veenendaal kort na het raadsbesluit tegenover deze krant. Voor 18 september werd meteen gekozen, omdat er in dat weekeinde in Veenendaal toch al van alles te doen is op cultureel gebied.

Vandaag openen de lokale culturele instellingen gezamenlijk het nieuwe culturele seizoen. Er zijn workshops, er is een informatiemarkt waarop amateurkunstverenigingen zich presenteren onder de naam ”Proef Cultuur” en er zijn optredens. In het centrum van Veenendaal worden vandaag verder een boeken- en curiosamarkt en een autoshow gehouden.

Klassiek en pop

Het ”koopweekend vol activiteiten” werd gisteravond geopend met een ”Proms Night” met klassieke en hedendaagse (pop)-muziek uitgevoerd door Veenendalers. Zondagmiddag is er een poppodium met diverse artiesten. In het winkelgebied treden dan muzikanten en straatartiesten op. Maandag hebben de traditionele Lampegietersoptochten plaats.

Rineke Sloetjes van Promotie Veenendaal meldt dat in de binnenstad van Veenendaal zeker 120 bedrijven met de koopzondag meedoen, ongeveer de helft van alle winkels. „Het is een gemengd gezelschap: van filialen van winkelketens waarvan het hoofdkantoor bij een koopzondag aanhaakt als die gelegenheid er is, tot zelfstandige, ook echt Veenendaalse ondernemers.” Ruim tien woonwinkels buiten het kerngebied sluiten zich bij de koopzondag aan.

In vergelijking met buurgemeente Ede, waar vorig jaar vooraf onduidelijk was welke winkels er op de eerste koopzondagen geopend waren, is de koopzondag in Veenendaal gestructureerder. In advertenties en op de website van Winkelstad Veenendaal worden de deelnemende winkels opgesomd. Sloetjes: „Heel wat klanten komen mogelijk specifiek voor een bepaalde winkel, dan is het toch wel handig om te weten of die daadwerkelijk open is.”

Als eerstvolgende koopzondag staat 18 december gepland, de zondag voor Kerst. „We denken nog over de invulling na”, aldus Sloetjes. „Vorig jaar was er voor Kerst in Veenendaal iets met koren. Een combinatie met zang en een kerstmarkt ligt dan voor de hand.”

Juwelier Rijk van Manen, die Horlogerie Van Manen op grond van zijn geloofsovertuiging gesloten houdt, betreurt de koopzondag. „Iedereen heeft het over samen optrekken ten bate van Veenendaal als koopcentrum, maar blijkbaar is de koopzondag toch belangrijker dan samenwerking. Als de ene helft van de winkels open is en de andere helft dicht, laat je niet echt eenheid zien. Het gaat in goede harmonie en het wordt gerespecteerd als je niet open bent, maar de koopzondag werkt niet bepaald samenbindend. Er ontstaat toch een zekere tweedeling.”

De hervormde wijkgemeente in het centrum van Veenendaal speelt op de allereerste koopzondag in. Onder de kop ”Oude Kerk werkt mee aan zondagsopenstelling” kondigde zij deze week op Facebook en in lokale media aan dat er zondag naast de gebruikelijke twee kerkdiensten om 12.00 uur een dienst is „met een spreker en veel zang.” Het thema is ”Alles hier is gratis… betaald is er al!”

De samenkomst heeft dezelfde opzet als ”Samen zingen op de Markt”, een activiteit die enkele malen per jaar wordt gehouden. De Oude Kerk staat op de Markt, nabij de voornaamste winkelstraat en het grootste overdekte winkelcentrum.

Niet mokken

„Het besluit voor de koopzondag is nu eenmaal genomen. Daarover gaan mokken of mensen veroordelen lijkt ons niet de juiste houding”, licht Elze van Kooten-van de Pol van de organiserende evangelisatiewerkgroep van de wijkgemeente toe. „Wij willen het positieve signaal afgeven dat we als kerk op de Markt letterlijk en figuurlijk midden in de maatschappij willen staan.”

Dat heeft volgens Van Kooten nu al effect. „Op ons initiatief krijgen we van buitenstaanders reacties als: Christenen komen nu eens goed in het nieuws, ze zijn toch niet overal tegen en willen niet alles tegenhouden. We hebben niet de illusie dat we veel winkelende mensen de kerk in krijgen, wel zien we graag dat ze de God van de kerk leren kennen. Gods huis is elke zondag open. Voor de dienst drinken we samen koffie of thee op de Markt, hopelijk stralen we dan uit dat er in het centrum van Veenendaal ook een levende christelijke gemeente is.”