Sinds 1 januari vorig jaar kunnen jongeren alleen nog aanspraak maken op zo’n uitkering als wordt vastgesteld dat ze door hun ziekte of handicap nooit meer kunnen werken. Uitkeringsinstantie UWV probeert uit te zoeken wie toch nog aan de slag kan. Die worden geholpen bij het zoeken naar een geschikte baan. In de tussentijd kunnen ze zich dan wenden tot de bijstand. Het aantal bijstandsgerechtigden laat mede daarom al enige tijd een stijgende lijn zien.

Het aantal uitkeringen voor arbeidsongeschikten in het algemeen is eveneens licht afgenomen. Eind juni werden er nog zo’n 810.000 verstrekt. De hoogste stand ooit dateert van begin 2003, toen bijna 1 miljoen arbeidsongeschikten aanspraak maakten op een uitkering. De gestage daling in het afgelopen decennium is vooral het gevolg van veranderende wet- en regelgeving.

De Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) is in 2005 vervangen door de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA). Het aantal WAO-uitkeringen daalt daardoor gestaag. Dat geldt ook voor het aantal uitkeringen in het kader van de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ). Deze wet werd in 2004 geblokkeerd.

In 2003 waren er bijna 13 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen op elke 100 werkzame personen, in 2016 zijn dat er 10.