Kritiek op aanpassingen bij levenslang
Ook iemand die tot levenslang is veroordeeld, moet een klein beetje hoop kunnen houden op vrijlating. Anders is de straf onmenselijk. Dat vindt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (en inmiddels ook de Nederlandse Hoge Raad). De Tweede Kamer debatteert er donderdag over.
Het Nederlandse kabinet stond eigenlijk op het standpunt dat er hoop is doordat je gratie kunt vragen. Maar omdat hij bang is dat rechters de straf om genoemd bezwaar niet meer zullen opleggen, bedacht staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) een tegemoetkoming: een adviescollege dat levenslang gestraften na 25 jaar cel gaat beoordelen en moet bezien of ze mogen gaan oefenen voor een eventuele terugkeer in de samenleving.
Maar met zijn voorgenomen adviescollege is hij er waarschijnlijk nog niet. Partijen in de Tweede Kamer (PvdA, D66, SP) vinden de plannen niet voldoende, net als de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ).
Dijkhoff wil levenslang gestraften na 25 jaar cel laten toetsen in het Pieter Baan Centrum. Dat adviescollege beoordeelt die uitkomst dan en geeft de staatssecretaris raad of de gedetineerde in aanmerking moet komen activiteiten gericht op terugkeer in de samenleving. De staatssecretaris moet volgens zijn eigen plannen instemmen met dat advies voor die levenslang gestrafte.
Michiel van Nispen van de SP vindt dat er al eerder naar resocialisatie moet worden gekeken en dat het de straf op zich moet zijn die na 25 jaar op zinnigheid moet worden bekeken. Ook wil hij dat een rechter het laatste woord krijgt. Ook de PvdA ziet liever dat onafhankelijke deskundigen oordelen. Kamerlid Jeroen Recourt vindt de adviescommissie overigens wel een stap in de goede richting, maar wel slechts de eerste stap.
Judith Swinkels van D66 vindt dat Dijkhoffs plannen „niet voldoen aan de duidelijke aanwijzingen van onze Nederlandse en Europese hoogste rechters. Zo is hij niet van plan om de wet te laten wijzigen en een onafhankelijke rechter te laten beoordelen of de levenslang gestrafte op termijn mogelijk vrij kan komen.”