Na Jarablus zijn de Koerden Turkijes grootste zorg
Op 24 augustus viel het Turkse leger Syrië binnen om naar eigen zeggen de stad Jarablus te bevrijden van Islamitische Staat (IS). Die datum maakte heel wat los bij Arabische twitteraars.
Het was namelijk op 24 augustus 1516 dat de Osmaans-Turkse legers in de plaats Dabiq de Mamluken versloegen, waarna Syrië 400 jaar deel zou uitmaken van het Osmaanse kalifaat.
De symbolische datum van 24 augustus versterkte de argwaan van degenen die de Turkse president Erdogan ervan verdenken dat hij neo-Osmaanse ambities heeft.
De Syrische Koerden hebben de afgelopen jaren in alle stilte gewerkt aan hun project Rojava, dat een autonome regio beoogt. Jarablus vervult hierbij een sleutelfunctie, omdat de Koerden deze stad nodig hebben om hun westelijke canton Afrin te verbinden met de Koerdische regio’s in oostelijk Syrië. Zonder Jarablus geen Koerdisch autonoom Rojava.
Intussen profiteerden de Koerden van een niet-agressie-pact met het Syrische leger. Des te opmerkelijk was het dat de Syrische luchtmacht op 18 augustus opeens de Koerdische YPG (volksbeschermingseenheden) in Hasakeh begon te bombarderen. Het was vanuit Damascus het signaal dat de ongemakkelijke wittebroodsweken met de Koerden voorbij waren.
Turkse politici hameren momenteel in koor op het belang van de Syrische territoriale eenheid, die in de visie van Ankara niet zozeer bedreigd wordt door IS maar door de Koerden. Daarmee is in de Syrische burgeroorlog een nieuwe fase aangebroken, waarin de Koerdische aspiraties centraal staan. Ook de Turkse interventie in Jarablus ging helemaal niet om IS, maar om de Koerden er weg te houden. Dat bleek uit het feit dat er geen strijd is geleverd om Jarablus: IS had zich er al volledig teruggetrokken.
Uitspraken van Syrische Koerdische leiders wijzen erop dat zij zich voelen aangevallen door een Turks-Syrisch-Iraanse alliantie. Daarmee zitten de Koerden in eenzelfde situatie als IS: ze hebben dezelfde vijanden.
Deze ontwikkelingen brengen het Westen in een lastig parket. Het moment nadert dat het moet gaan kiezen tussen Turkije en de Koerden. De Koerden zijn de echte bondgenoot tegen IS, maar kiezen tegen Turkije kan niet.