De verkiezingen, die dinsdag beginnen, zijn over drie weken uitgesmeerd zodat politie en leger in staat zijn de verschillende regio’s te beveiligen.

Dinsdag wordt in veertien staten gestemd voor 140 van de 543 parlementszetels. Op 10 mei is de laatste verkiezingsdag. Premier Atal Bihari Vajpayee heeft de verkiezingen met vijf maanden vervroegd om profijt te trekken van de populariteit die zijn coalitie van 22 (!) partijen, de Nationale Democratische Alliantie, op dit moment geniet. En om nog niet overtuigde kiezers over de streep te halen, heeft Vajpayee zijn huidige en toekomstige beleid getypeerd als ”zonneschijnbeleid”.

Zijn Bharatiya Janata Partij (BJP) heeft ook haar best gedaan zich aanvaardbaar te maken voor de moslims, die met meer dan eentiende van de bevolking van ruim een miljard zielen de grootste minderheidsgroep in India vormen.

De religieuze kwestie, met name die tussen de hindoes en moslims, is voor mij geen kwestie, zei Vajpayee de afgelopen dagen. Verdere economische groei, ontwikkeling en ontsluiting van het land (onder andere door de aanleg van wegen): dáár draait het wat hem betreft om. De bevolking lijkt hem te geloven. Uit recente peilingen bleek dat 41 procent van de bevolking de economie (lees: werkloosheid) als grootste bron van zorg ziet, en slechts 2 procent zaken die met religie en het kastenstelsel hebben te maken.

Het was voor de grootste oppositiepartij van India, de Congrespartij, dan ook een hele toer om in dat vertrouwen gaten te schieten. Had de BJP zijn campagne ”India Shining”, de Congrespartij, die bijna vier decennia lang vrijwel onafgebroken over India heeft geregeerd onder leiding van de Nehru-Gandhi-dynastie, trok met ”India Cheated” (India bedrogen) door het land. Volgens partijleidster Sonia Gandhi, weduwe van de in 1991 vermoorde premier Rajiv Gandhi, worden de Indiërs bedrogen als het gaat om de economische groei die de BJP zou hebben bewerkstelligd. Ze wees daarbij op de 400 miljoen Indiërs die met minder dan 1 dollar per dag moeten rondkomen. Volgens haar is de huidige economische groei vooral te danken aan de gunstige moessonregens van de laatste jaren, en niet aan een of ander BJP-beleid. Die partij kan zelfs worden aangewreven dat ze de ontwikkeling van de landbouw -waarvan 60 procent van de bevolking moet leven- juist zwaar heeft verwaarloosd.

De Congrespartij kan er verder terecht op wijzen dat die economische groei alles te maken heeft met de beleidsommezwaai die zij als regeringspartij in 1991 heeft gemaakt en waardoor India een centraal geleide planeconomie, een meer open en naar buiten gerichte markteconomie kreeg. Het initiatief tot deze ontmanteling -bekend geworden als de afbraak van de ”Licence Raj”- staat op naam van de Congrespartij, en niet op die van de BJP.

Bedrog wordt er ook gepleegd als het gaat om religie, vindt Sonia Gandhi. Ze stelde vorige week dat Indiërs tijdens de verkiezingen de keus hebben tussen twee varianten van nationalisme: tolerant, inclusief denkend en seculier nationalisme van haar Congrespartij, of exclusief denkend, hindoeïstisch en agressief nationalisme van de BJP.

Dat die partij zich presenteert als gematigd en tolelant tegenover alle bevolkingsgroepen en religies, is puur opportunisme en verkiezingstactiek, vinden ook andere waarnemers, onder wie Gerard Oonk van de Landelijke India Werkgroep (LIW) in Utrecht. Wat hem betreft is de BJP typisch een partij met vele gezichten. De gematigde tolerante opstelling van premier Vajpayee is er daar slechts één van. Agressief hindoe-extremisme, dat streeft naar een van christenen en moslims gezuiverd hindoerijk, is een andere, zeker niet de minst belangrijke.

Oonk wijst op de rol die diverse hulptroepen van de BJP hebben, zoals de RSS (Rashtriya Swayamsevak Sangh: Organisatie van Nationale Vrijwilligers, met 2 miljoen leden) en de militante VHP (Vishwa Hindu Parishad). In alle hoeken van het land zijn die actief in het propageren van antimoslim- en antichristelijke ideeën. Dat gebeurt onder andere door het stichten van tienduizenden hindoeïstische scholen (in de trant van de Taliban-madrassa’s van Afghanistan), waar nieuwe militanten worden opgeleid.

De leugen van de BJP -dat het een tolerante partij zou zijn- wordt nergens zo ontmaskerd als in Gujarat. In deze deelstaat, waar de BJP regeringspartij is, vond in het vroege voorjaar van 2002 een bloedige massamoord op moslims plaats als reactie op een aanval van moslims op een trein met hindoes waarbij 85 hindoes omkwamen. De wraakactie op de moslims kostte aan honderden van hen het leven, terwijl tienduizenden mensen werden verdreven en hun bezittingen verbrand of gestolen.

We zijn nu twee jaar verder, maar nog altijd leven tal van moslimfamilies in doodsangst omdat de daders van toen niet zijn opgepakt en bestraft. Vorige week meldde Human Rights Watch dat het hooggerechtshof een vonnis van het gerechtshof in Gujarat naar de prullenbak heeft verwezen omdat het bol stond van anti-islamitische vooringenomenheid. Het betrof de zogenaamde zaak Best Bakery, waarin 21 hindoes waren vrijgesproken van het verbranden van 14 moslims, nadat doodsbange getuigen hun eerdere getuigenissen hadden ingetrokken. Enkelen van hen waren zelfs door plaatselijke BJP-politici geïntimideerd. Het hof bepaalde vorige week dat het onderzoek naar de massamoorden overgedaan moet worden, en dan eerlijk en objectief.

Human Rights Watch wees er vorige week verder op dat de nationale BJP-regering de premier van de deelstaat Gujarat, Narendra Modi, nooit heeft bestraft om zijn grove nalatigheid tijdens de pogroms van 2002. En dat ze ook bij het beschermen van moslims en christenen zwaar tekortschiet als die door militante leden van de VHP worden geïntimideerd.

Wie de echte BJP wil leren kennen, moet dus naar Gujarat gaan.

Maar is er een alternatief voor deze partij? Dat lijkt er niet op, want de Congrespartij loopt op haar laatste benen. De partij stond ooit gelijk aan India zelf, en India wás Congres, maar die tijden lijken definitief voorbij. Het politieke landschap is oneindig veelkleurig geworden en de Congrespartij verschrompelt van een nationale overkoepelende partij tot een familiepartij waar de Nehru-Gandhi-familie onderdak vindt.

Tijdens de huidige verkiezingen is zelfs de vijfde generatie van deze familie de politieke arena binnengetreden: Rahul, de 34-jarige zoon van Sonia Gandhi, dingt voor het eerst mee naar een zetel vanuit de deelstaat Uttar Pradesj. Zijn zus Priyanka zou ook plannen in die richting hebben.

De Congrespartij met haar dynastieke pretenties spreekt de groeiende Indiase middenklasse in de steden niet aan. Bovendien is de partij een hopeloos verdeeld huis, dat dankzij de Nehru-Gandhi-familie nog een beetje bijeen blijft. In dit verband moet het extra bitter zijn voor de Gandhi’s dat de BJP een lid van de Nehru-Gandhi-dynasitie heeft weten over te halen lid van de BJP te worden: Feroze Varun Gandhi, een kleinzoon van Indira Gandhi.

De Congrespartij moet het ook op andere punten afleggen tegen de BJP. Zo is de partij zwak in het aangaan van coalities met andere (regionale) partijen, niet het minst vanwege wantrouwen dat er bij die laatste vanuit het verleden bestaat, toen Congres nog als regeringspartij heer en meester was en met het grootste gemak deelstaatregeringen naar huis stuurde.

Het is dan ook pure ironie dat juist de partij die er zulke exclusieve ideeën op nahoudt, de BJP, uitblinkt in het smeden van zulke coalities - waarvan de laatste zelfs 22 partijen omvatte.

Het lijkt er ook dit keer sterk op dat de BJP dit talent zal moeten aanboren, want hoewel er nog steeds een overwinning wordt voorspeld voor Vajpayees coalitie, lijkt die niet meer zo grandioos uit te vallen als aanvankelijk werd voorzien. En een absolute meerderheid voor de BJP ligt volgens de peilingen al helemaal niet in het verschiet.