Osama bin Laden heeft Europa een wapenstilstand aangeboden. Als binnen drie maanden alle Europese landen hun troepen terugtrekken uit de islamitische wereld (met name Afghanistan en Irak), is ons werelddeel gevrijwaard van terreuraanslagen.Amerika (in de verklaring wordt gesproken over de bende van het Witte Huis) komt voor dit genereuze aanbod niet in aanmerking. Er is volgens Bin Laden sprake van een Amerikaanse samenzwering tegen de moslimwereld.

Inmiddels hebben de verschillende Europese landen, waaronder ook Frankrijk en Duitsland, dit aanbod afgewezen. Het zou ook wel gênant zijn om hierop in te gaan.

Op een doorzichtige manier probeert Bin Laden met dit voorstel Europa en Amerika uit elkaar te drijven. Daarbij komt dat het zeer de vraag is of hij (aangenomen dat de boodschap echt van hem afkomstig is) de verschillende islamitische terreurgroepen aan een touwtje heeft.

Europa ligt veel dichter bij de islamitische wereld dan Amerika. Landen als Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland en Nederland hebben grote moslimminderheden binnen hun grenzen.

Maar geconfronteerd met een nietsontziend moslimterrorisme, dat in staat is over heel de wereld toe te slaan, hebben Europa en Amerika er veel belang bij om met elkaar solidair te zijn. Ze behoeven het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar ze moeten elkaar niet in de wielen rijden.

Zeker onder deze president heeft Amerika sterk de neiging om zijn eigen koers uit te stippelen zonder veel inspraak van zijn bondgenoten. Washington kan niet verwachten dat de Europese landen daar altijd bij staan te applaudisseren. We zullen echter het primaat van Amerika moeten accepteren. Militair stelt de VS nu eenmaal veel en veel meer voor dan de landen van de EU. Dat zijn slechts tweede- en derderangsmogendheden.

Concreet spitst het punt van de transatlantische solidariteit zich thans toe op Irak. Halen de Europese landen hun troepen terug uit dit risicovolle land of niet? Hun rol daar is slechts ondersteunend. Zij kregen veelal de rustige gebieden toebedeeld. Onze eigen Iraakse provincie al-Muthanna is daar een voorbeeld van.

Volgende maand zal het Nederlandse kabinet een beslissing moeten nemen over de vraag of onze militaire aanwezigheid na 1 juli verlengd wordt. Minister Kamp is duidelijk voor. Terecht ziet hij dat als onze morele plicht.

Waarschijnlijk haakt de grootste oppositiepartij, de PvdA, af. Die gaf wel steun aan de eerste troepenzending, maar vindt het nu genoeg. Fractieleider Bos wekte op z’n minst de indruk dat hij zich daarbij liet leiden door de aanslagen in Madrid.

Nu is strikt genomen steun van de PvdA niet nodig. Maar er is wel een traditie om dit soort beslissingen alleen op basis van een brede parlementaire consensus te nemen. Dat een partij als de SP uit de boot valt, is tot daar aan toe, als de PvdA tegen is, is dat een andere zaak.

Zo’n militaire actie kan altijd verkeerd aflopen en dan is het voor de regeringspartijen prettig als de voornaamste oppositiepartij erachter stond. Die deelt dan ook in de mislukking en kan er bij de verkiezingen geen munt uit slaan.