Küng: Kerkhervorming bereikt ook curie te Rome
Dankzij de huidige paus heeft de geest van de kerkhervorming ook de roomse curie bereikt, ondanks de nog massieve weerstanden. „Wereldwijde hervormingsgroepen sluiten zich nu aan bij de hervormingsplannen van de paus. Er is geen mooiere bevestiging denkbaar van mijn levenslange engagement voor een vernieuwde kerk.”
De Zwitserse rooms-katholieke theoloog Hans Küng schrijft dat in het afsluitende deel van zijn verzameld werk, getiteld ”Kirchenreform” (Verlag Herder, Freiburg), dat recent verscheen. Het boek bevat Küngs beschouwingen over de vernieuwing en hervorming van de kerk. Küng wil „kritisch en solidair” in de kerk blijven. Hij wil de kerk niet vereenzelvigen met „het apparaat en de administrateurs.” „Niet ofschoon ik christen ben blijf ik in de kerk, maar omdat ik christen ben, blijf ik in de kerk.”
Küng publiceerde in de jaren zeventig van de vorige eeuw talrijke kritische studies over de Rooms-Katholieke Kerk. Door zijn boek over de pauselijke onfeilbaarheid werd hem in 1980 zijn leerbevoegdheid in Tübingen ontnomen. In de verzamelbundel is ook de hoopvolle reactie van Küng opgenomen op de handreiking die paus Franciscus hem dit jaar deed. Küng had hem opgeroepen tot een open gesprek over de onfeilbaarheid van de paus. Franciscus reageerde positief op deze uitnodiging.
Küng zoekt het criterium van het rooms-katholieke in de oriëntering op het Evangelie. Het gaat hem om „evangelische katholiciteit”, niet om „rooms-katholiciteit.” „Een katholiek kan niets anders zijn dan evangelisch en een evangelische moet katholiek zijn.”
De hervorming van de kerk zoals Küng die bepleit, heeft haar wortel in het Evangelie van Jezus Christus. Vragen over celibaat, wijding van vrouwen en medebeslissingsbevoegdheid van leken in de kerk zijn geen „willekeurige detailvragen”, maar uitdrukking van een op het Evangelie gerichte kerk.
Küng voerde al in 1981 een pleidooi voor een „omvattende en radicale hervorming”, wat iets anders is dan een oppervlakkig „reformisme” dat alleen de pannen van het bestaande systeem probeert te repareren. Het gaat Küng om een charismatische structuur van de kerk tegenover een klerikalistisch of hiërarchistisch „wanbegrip” van de kerk.
In 2012 sprak Küng in de Frankfurter Pauluskirche ter gelegenheid van de herdenking van het Tweede Vaticaans Concilie (1963-1965). Hij betoogde daar dat het concilie het ”Anliegen” van de Reformatie (de hoogachting van de Bijbel, ook in de volkstaal, het priesterschap van alle gelovigen) én de verlichting (vrijheid van godsdienst, tolerantie, democratie, mensenrechten) heeft overgenomen, maar helaas „oppervlakkig en halfslachtig.” Het concilie kwam volgens Küng niet tot fundamentele kritiek op het eeuwenoude roomse systeem. „De zuilen van het middeleeuwse machtssysteem bleven ondanks alle hervormingen intact.”
Alleen wanneer de hervormingen van Vaticanum II verder doorgevoerd worden, is de kerk te redden en wordt het roomse machtssysteem door „echte katholiciteit” vervangen.
