Zapatero zet, in tegenstelling tot zijn conservatieve voorganger, die zich sterk richtte op transatlantische relaties, vooral in op een buitenlandbeleid waarin Europa centraal staat. De aankomend premier zei zich hard te maken om de Europese grondwet nog doorgevoerd te krijgen voor het eind van het Ierse voorzitterschap van de Europese Unie in juli.

Spanje en toekomstige lidstaat Polen waren vorig jaar de landen die een akkoord over een EU-grondwet tegenhielden, omdat de plannen die op tafel lagen hen op termijn minder macht zouden geven. Zapatero zegt nu te willen proberen een verwijzing naar de Europese grondwet in de Spaanse grondwet opgenomen te krijgen.

Zapatero vergat donderdag in zijn toespraak ook de strijd tegen het terrorisme niet. „Ik zal meedogenloos vechten tegen elke vorm van terrorisme”, aldus de man die op 14 maart bij de algemene verkiezingen in Spanje als winnaar uit de bus kwam. Drie dagen voor de stembusgang eisten terreuraanslagen in Madrid 191 levens. „Ik zal alle middelen die ik tot mijn beschikking heb, inzetten in dit gevecht”, aldus Zapatero, die opriep tot internationale samenwerking in de strijd tegen terroristen.

De aankomend premier verklaarde vast te blijven houden aan het voornemen de Spaanse militairen uit Irak terug te trekken tenzij ze eind juni onder VN-commando komen te staan. „Mijn visie op de aanwezigheid van Spaanse troepen in Irak is bekend”, aldus de socialist. Wel gaf hij aan de inzet van Spaanse troepen in het buitenland niet te allen tijde af te wijzen.

„Spanje zal zijn internationale verplichtingen vervullen ter de verdediging van vrede en veiligheid, maar wel op één voorwaarde”, zei de aankomende regeringsleider. De Verenigde Naties of een andere multinationale organisatie moeten acties in het buitenland goedkeuren. De aanwezigheid van Spaanse militairen in Afghanistan zal dan ook gewoon worden gehandhaafd.

Opvallend punt op binnenlands terrein voor de toekomstige regeringsleider is het legaliseren van het homohuwelijk. Ook wil hij homoparen dezelfde rechten geven als heteroparen. Dit voornemen zal voor de nodige ophef zorgen in het overwegend rooms-katholieke land. Onder de Spaanse dictator Franco was homoseksualiteit nog verboden. Pas in 1978 werd dit verbod afgeschaft.