Column: Nooit ouderling geweest!
Het is zo de gewoonte om bruidsparen, behalve Gods zegen, een lang en gelukkig leven toe te wensen. Ook bij verjaardagen wordt een dergelijke wens nogal eens uitgesproken. Inderdaad, een lang leven is vaak een zegen. „Ik zal hem met langheid der dagen verzadigen en Ik zal hem Mijn heil doen zien”, zegt Psalm 91. Het vijfde gebod van de Decaloog is het enige gebod met een belofte, tegenover twee geboden met een bedreiging. De apostel Paulus herhaalt dat in Efeze 6:3: „…opdat het u welga en dat gij lang leeft op de aarde.”
Het aantal eeuwelingen neemt de laatste decennia toe. In 2014 gaven statistieken aan dat er toen ruim 2000 mensen boven de honderd jaar in ons land wonen. Alleen al in Den Haag waren er 109. Onder enkele namen van stokoude mensen die mij in dit verband te binnen schieten, is de bijna legendarische ”opoe Herfst”. Als geboren Rotterdammer kende ik de uitdrukking: ”Zo oud als opoe Herfst”. Daarmee werd de verloskundige Petronella Elisabeth Herfst-Braams bedoeld. Er werd toen wel gezegd: „Ze had beter Winter kunnen heten.” Zij overleed in 1948 toen ze 106 was.
Ik denk aan nóg enkele mensen die in mijn jeugd bekendheid kregen vanwege hun hoge leeftijd: ”Opa Kip” uit Dreischor. Jan Kip werd 108 jaar en stierf in 1958. ”Chrissemeuje”, Christina Karnebeek-Baks uit Holterhoek was 110 jaar toen ze in 1959 de tijd met de eeuwigheid verwisselde. Om recenter te zijn: in 2005 overleed in Hoogeveen Hendrikje van Andel-Schipper, op de uitzonderlijk hoge leeftijd van 115 jaar. Zij was de oudste mens in ons land en leefde in drie eeuwen.
In ‘onze kringen’ was vrouw Heemskerk bekend, Johanna Cornelia Heemskerk-van Rijn uit Katwijk. In 1998 overleed zij, bijna 110 jaar. Over het veelbewogen leven van deze christin is een boekje verschenen. In 2013 kwam het levenseinde van de bekende, uit Huizen afkomstige Zwaantje Westland-Schaap, 103 jaar, na ruim 72 jaar weduwe te zijn geweest. En zij vlogen daarheen…
Gaat het over een lang ambtelijk leven, dan denk ik aan ds. Lammert J. Hulst (1825-1922); 63 jaar was hij in Nederland en Amerika predikant. De hervormde ds. E. J. G. Bal (1872-1972) was de oudste predikant in ons land, gevolgd door dr. J. Riemens (1875-1974), die tot 98-jarige leeftijd voorging in de prediking. Ondanks zijn hoge leeftijd bleef hij steevast ”junior” achter zijn naam zetten! Binnen de Gereformeerde Gemeenten zijn ds. J. Mijnders (95) en ds. P. Blok (96) de oudste predikanten die nog regelmatig de kansels beklimmen. Ook zijn er ouderlingen die eveneens tot op zeer hoge leeftijd in het ambt dienen.
Jaren geleden woonde ik een intrededienst bij van een predikant. Pal naast mij in de bank zat een mij onbekende, oude man uit een nabije classis. Naar mij later bleek, was hij meer dan vijftig jaar ouderling. Toen ik hem de vraag stelde hoelang hij al ouderling was, keek hij me doordringend aan. Veelbetekenend en ootmoedig zei hij: „Man, ik ben nog nooit ouderling gewéést!” Ootmoed is een grote genade!
