Het vandaag begonnen Suikerfeest heeft in Saudi-Arabië een zwarte rand. Een zelfmoordterrorist blaast zich op in Jeddah voor het consulaat van de Verenigde Staten. Bij een moskee in Qatif wordt een auto tot ontploffing gebracht. En in Medina sleurt een zelfmoordterrorist vier anderen mee in de dood.

Drie aanslagen in Saudi-Arabië, maandag binnen 24 uur, alle vlak voor het einde van de ramadan. Alle lijken ze het stempel van Islamitische Staat te dragen. Vooral de laatste aanslag, in Medina, is opmerkelijk. Dat is na Mekka de heiligste stad voor moslims. De profeet Mohammed ligt er begraven, nota bene in de moskee waar de aanslag plaatshad.

Verering

Dat roept vragen op. Waarom zou een islamitische extremist een van de belangrijkste steden van zijn eigen religie aanvallen? Waarom zou hij het gemunt hebben op de moskee waar het graf van zijn eigen profeet ligt?

Het antwoord is verrassend eenvoudig. Islamitische Staat heeft een onvoorstelbaar grote hekel aan alles wat te maken heeft met verering van mensen. Waar de terreurorganisatie terrein verovert, moeten doorgaans als eerste grafmonumenten en tombes eraan geloven. Dat geldt óók voor de graven van profeten. Eerder al vernietigde IS, onder meer, de –veronderstelde– islamitische graven van Ezra, Jona, Daniël en Seth in Irak.

Gezien door de theologische bril van IS is er geen reden te bedenken waarom Mohammed wél vereerd zou mogen worden. IS heeft al veel vaker aangegeven dat het de Saudische grafmonumenten weg wil hebben.

Er is dus een theologische reden voor de aanslagen. Maar zoals vrijwel altijd het geval is bij IS, gaat die samen met een politieke motivatie. IS wil niet alleen zuiver zijn in de leer, het wil ook het gehate Saudische koningshuis aan de kant schuiven.

Saudische koningen

Dat doel is door IS al vaak expliciet aangegeven. Het zelfbenoemde kalifaat wil zijn grondgebied dolgraag uitbreiden naar Mekka en Medina. Maar om dat mogelijk te maken, moeten eerst de hoofden van de Saudische koningen en prinsen rollen.

Dat lijkt vreemd, omdat er in de praktijk juist heel veel overeenkomsten bestaan tussen de islam zoals die in Saudi-Arabië wordt gepraktiseerd –het wahabisme– en zoals IS die voorstaat.

Een groot verschil is echter dat Saudi-Arabië een partner van het Westen is. In de ogen van IS heeft het land zich uitgeleverd aan Amerika. Het bewijs daarvoor werd dinsdag opnieuw geleverd: de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, sprak toen met de minister van Buitenlandse Zaken van Saudi-Arabië, Adel al-Jubeir. De twee spraken over het belang van het terugdringen van Islamitische Staat, en verder over de toestand in Syrië, Libië, Jemen en Israël.

Voor IS zijn dergelijke gesprekken olie op het vuur: Saudi-Arabië staat aan de kant van de vijand. Ook de vele aanhangers van IS binnen Saudi-Arabië zijn daarvan overtuigd. Als zij zich geroepen voelen om vaker zelfmoordaanslagen op strategische plekken binnen het koninkrijk te plegen, kan de huidige chaos in het Midden-Oosten zich zomaar verplaatsen naar Saudi-Arabië. Dat is een drama voor de Saudische koningen, maar gezien de enorme handelsbelangen tussen het Westen en Saudi-Arabië is het óók voor iedere westerse leider een rampscenario van de eerste orde.