”Vrijheidsstrijders in actie”
Auteur: Janwillem Blijdorp
Uitgeverij: Gebr. Koster, Barneveld, 2003
ISBN 90 5551 280 X
Pagina’s: 187
Prijs: € 7,90; Titel: ”Diamantenjacht bij nacht”
Auteur: A. van de Graaf
Uitgeverij: Gebr. Koster, Barneveld, 2003
ISBN 90 5551 282 6
Pagina’s: 173
Prijs: € 8,50;

Titel: ”Max en het verdachte olievat”
Auteur: H. Bouw
Uitgeverij: Gebr. Koster, Barneveld, 2003
ISBN 90 5551 292 3
Pagina’s: 172
Prijs: € 8,50;

Titel: ”Afrekening in Normandië”
Auteur: Bert Wiersema
Uitgeverij: De Vuurbaak, Barneveld, 2003
ISBN 90 5560 274 4
Pagina’s: 157
Prijs: € 11,25;

Titel: ”Niels en de verdwenen duiker”
Auteur: Harry Marsman
Uitgeverij: Gebr. Koster, Barneveld, 2003
ISBN 90 5551 273 7
Pagina’s: 160
Prijs: € 7,90.

Een avonturenboek kenmerkt zich doordat het spannende, avontuurlijke gebeurtenissen tot onderwerp heeft. Toch kunnen auteurs aan dit genre een eigen invulling geven, bijvoorbeeld door al dan niet te kiezen voor een historisch decor. Ook schrijft de ene auteur -ondanks het avontuurlijke element- een veel geloofwaardiger verhaal dan de ander. En in hoeverre moet de Boodschap in een avonturenboek een plaats krijgen?

Van Janwillem Blijdorp is alweer deel 5 in de serie Team Dossier verschenen: ”Vrijheidsstrijders in actie”. Dit keer ruikt journalist Remco een verhaal als hij hoort dat bij een overval op een kazerne een grote hoeveelheid wapens is buit gemaakt. Zijn hoofdredacteur vermoedt dat Zuid-Molukkers achter deze overval zitten. Daarom begint Remco zijn onderzoek in Drente, op plaatsen waar ruim 25 jaar geleden gijzelingen door Molukkers hebben plaatsgevonden. Al snel blijkt dat de Molukkers zijn nieuwsgierigheid niet vertrouwen. Remco wordt gevangengenomen, maar komt een dag later vrij. Hij heeft wel moeten beloven te zwijgen over alles wat hij heeft gehoord en gezien totdat de Molukkers met hun actie zijn begonnen. Anders zal Remco zijn leven niet langer zeker zijn.

Voor de jonge redacteur breekt er dan een spannende tijd aan: de inlichtingendienst AIVD, die weet dat Remco is ontvoerd door Molukkers, zet hem onder druk om alles te vertellen. Ook is voor Remco zelf de persvrijheid in het geding als hij zwijgt. Net als in eerdere delen spelen de jongere broer en zus van Remco een belangrijke rol. Ze ontdekken het ware verhaal van Remco en komen in actie. Maar deze actie zorgt ervoor dat heel wat mensen in gevaar worden gebracht!

Door een verzonnen verhaal te plaatsen tegen de achtergrond van een stuk geschiedenis maakt de schrijver van dit verhaal meer dan een avonturenboek. Daarom is het jammer dat bepaalde zaken té toevallig zijn, onder andere de openhartigheid van de Molukse leider en het feit dat Remco precies in de Indonesische ambassade is als de Molukkers deze binnenvallen. Ondanks dit minpunt heb ik ook dit deel uit de serie ”Team Dossier” met veel genoegen gelezen. Het boek leest makkelijk en blijft spannend tot het eind.

Diamantenroof

Minder boeiend is ”Diamantenjacht bij nacht” van A. van de Graaf. Henk en Kees lezen in de krant over een diamantenroof. Al snel concentreert hun aandacht zich op het huisje van Knelis de Snor, een dorpsgenoot. Regelmatig zien ze daar de meest wonderlijke personen. Als Kees ’s nachts de neef van Knelis en een man (die Linke Leo wordt genoemd) met een grote hoeveelheid diamanten ontdekt, neemt hij een beslissing met grote gevolgen. Hierdoor wordt hij gevangengenomen door de diamantendieven. Dan komt „een misdadiger van het ergste soort tot verandering en loopt het avontuur wonderlijk goed af.”

Wie afgaat op de titel en vermoedt een hedendaags, spannend avonturenboek te kopen, komt bedrogen uit. Het verhaal, dat zich net na de Tweede Wereldoorlog afspeelt, is matig van opbouw. Ook is het taalgebruik enigszins oubollig („Wat zijn oom en tante eenvoudig, al zijn ze rijk”).

Over de plaats van het geloof in het kinderboek is intussen veel gezegd en geschreven. Onlangs is zelfs een studiedag gehouden voor christelijke kinderboekenauteurs. A. van de Graaf heeft gekozen voor een nadrukkelijke verwoording (meestal door middel van uitspraken van een volwassene in het boek). Toevalligheden gaan op deze wijze hand in hand met evenzovele bijbelteksten.

Drugsbende

Hetzelfde geldt voor ”Max en het verdachte olievat” van H. Bouw. Ook in dit verhaal staan zinnen als: „Inbreken komt voort uit de boosheid van ons hart. Het zijn de vreselijke gevolgen van de zondeval. We zijn van God afgeweken om nooit meer terug te keren. Ook wij dragen een boos hart om.” Waarom wordt de Boodschap niet op kinderlijker en natuurlijker wijze verwoord?

Het verhaal kent een redelijk voorspelbaar verloop. Vanaf een oud zeeschip zijn tien olievaatjes gestolen. Wanneer Max, Bram en Henk één vaatje vinden, biedt een man er 40 gulden (geen euro?) voor. De jongens weigeren, waarna de man het vaatje met geweld van hen probeert af te pakken. Max ontdekt het geheim van de olievaatjes: behalve olie zitten er buisjes met drugs in.

Bram en Henk worden opgepakt door de drugsbende, maar uiteindelijk loopt alles goed af: De jongens komen vrij en de boeven worden gepakt.

Ook dit boek leest niet gemakkelijk; de dialogen zijn moeizaam en passen vaak niet bij de leeftijd van de hoofdpersonen.

Verzetsgroep

Iemand die wel een geloofwaardig avonturenboek kan schrijven is Bert Wiersema. In zijn nieuwste deel van Logboek Lammers, ”Afrekening in Normandië”, brengt hij verleden en heden samen. Horst en Sabine Baumann horen na vele jaren de werkelijke doodsoorzaak van hun opa: hij is niet omgekomen tijdens de gevechten op 6 juni 1944, maar is gesneuveld omdat hij voor een Franse verzetsgroep een mijnenveld moest opruimen. Horst en Sabine zweren wraak: Michel Creton, de leider van het toenmalige Franse verzet, moet alsnog worden gestraft. Ze gaan daarvoor naar Normandië, waar Creton woont.

Intussen heeft de familie Lammers een uitnodiging ontvangen om een week naar Normandië te komen. Behalve een bezoek aan allerlei historische plaatsen, zal de herdenking van D-day (6 juni 1944) worden bijgewoond. Uiteraard komen de twee verhaallijnen in Normandië bij elkaar. In snel tempo volgen de ontwikkelingen elkaar dan op, totdat er een spannende ontknoping volgt.

Het is Wiersema opnieuw gelukt om met een mix van spanning en informatie een boeiend jeugdboek te schrijven. En hopelijk pikt de lezer, al genietend van dit avontuur, ook het thema op: laat je nooit door haat leiden!

Vogelwachters

Harry Marsman is de auteur van ”Niels en de verdwenen duiker”, alweer het achtste deel over Niels. Het verhaal is wel beeldend geschreven, maar daarin zit tegelijkertijd de zwakte. Door de sfeer té overdreven te beschrijven, wordt regelmatig de vaart uit het verhaal gehaald. „Alles kraakte en steunde. Alles gierde en klaagde. Alles ritselde en ruiste.” En: „Nu kon hij kijken, nu moest hij kijken, maar nu durfde hij niet te kijken. Het was of hij opnieuw het schot hoorde, het vreselijke schot.” Minder dramatiek zou de spanning van het verhaal zeker ten goede komen.

In dit deel ontdekken Niels en zijn broer Wouter dat hun hut bewoond wordt. Zijn de drie mannen die ze zien echt vogelwachters? Niels gelooft er niks van. Op een avond gaat hij, samen met Wouter, op onderzoek uit. Ze luisteren een vreemd gesprek af en staan even later tegenover een man in een duikerspak. Dan blijkt dat de mannen geen vogelwachters zijn, maar dat ze oude geweren en munitie opduiken die in de Tweede Wereldoorlog in het moeras rond hun hut is gegooid. De ontknoping is verrassend: uiteindelijk blijkt het de mannen ook niet te doen te zijn om oude geweren, maar om een schat met een waarde van 10 miljoen euro. Deze schat is afkomstig van een Joodse juwelier. Een van de drie mannen is de enig wettige erfgenaam van deze juwelier. Als infiltrant in de dievenbende wil hij de schat, die net als de wapens op de bodem van het moeras ligt, vinden. Ook in dit boek: eind goed, al goed. En de beloning voor Niels en Wouter is niet mis: 50.000 euro!