Dat leidt tot allerlei vormen van maatschappelijke ontwrichting. Grootouders die naar Afrikaanse gewoonte verwachtten dat ze later door hun kinderen onderhouden zouden worden, zien zich in plaats daarvan genoodzaakt voor hun verweesde kleinkinderen te zorgen. Instellingen en bedrijven verliezen door aids veel ervaren personeelsleden in hun meest productieve jaren.

Tot op zekere hoogte kan men van aids zeggen dat het kwaad zichzelf straft. Wie een losbandig seksueel leven leidt, heeft de grootste kans om daaraan te overlijden. Wanneer mensen in hun omgeving voortdurend geconfronteerd worden met sterfgevallen als gevolg van aids, heeft dat ongetwijfeld een waarschuwend effect.

Het is ook niet toevallig dat islamitische landen een lage besmettingsgraad vertonen. Terecht hebben wij onze bedenkingen bij allerlei aspecten van de islamitische seksuele moraal, maar de strenge regels die men daar hanteert hebben duidelijk ook hun voordelen.

Wat dat betreft zijn die islamieten een voorbeeld voor velen die zich christen noemen. Zo is in Indonesië het aantal HIV-besmettingen in christelijke regio’s hoger dan in de islamitische gebieden. En in Afrika, waar tal van landen een hoog percentage christenen hebben, is van een doorwerking van de christelijke ethiek in het seksuele gedrag vaak weinig te merken.

Vandaar dat juist ook de zending en christelijke ontwikkelingsorganisaties met de aids-problematiek geconfronteerd worden. Welk beleid moet hier gevoerd worden? Wordt daar in hun achterban ook over nagedacht en vertoont die voldoende betrokkenheid bij deze levensbedreigende ziekte?

Recent hield de stichting Prisma, een samenwerkingsverband van reformatorische en evangelische zendings- en ontwikkelingsorganisaties, hierover een onderzoek. Een grote meerderheid van de ondervraagden was van mening dat er in hun kerken te weinig aandacht bestaat voor de aids-problematiek. Ten aanzien van het gebruik van condooms lopen de meningen echter uiteen.

Wereldwijd wordt het beschikbaar stellen en promoten van condooms gezien als de oplossing van de aids-problematiek. Vandaar dat de afwijzende houding van de Rooms-Katholieke Kerk bij velen (inclusief onze rooms-katholieke minister van Ontwikkelingssamenwerking Van Ardenne) op groot verzet en zelfs morele verontwaardiging stuit.

Daarbij moet men echter wel bedenken dat het massaal beschikbaar stellen van condooms seksuele losbandigheid stimuleert en ook legaliseert. Naast de vraag of daarmee de verspreiding van het HIV-virus afdoende wordt tegengegaan, gezien het feit dat technische oplossingen nooit 100 procent zekerheid kunnen bieden, zal duidelijk zijn dat deze aanpak onverenigbaar is met de christelijke seksuele moraal.

Seksuele onthouding voor het huwelijk en trouw binnen het huwelijk zijn en blijven de uitgangspunten voor een bijbels verantwoord aids-beleid. Dat strijdt wel met de traditionele Afrikaanse cultuur (en ook met de heersende moraal in de moderne westerse samenleving), maar kerken weten als het goed is van het begrip bekering.

Blijkt dat van een echtpaar de man of de vrouw besmet is (en dat kan in de Afrikaanse context ook het gevolg zijn van het gebruik van besmette injectienaalden), dan voorkomt het gebruik van condooms dat men de ander een dodelijke ziekte bezorgt. Maar de aids-bestrijding begint daar niet mee.