Murat D. kan na paar jaar weer vrij zijn
Bij de jeugdstrafkamer van de rechtbank in Den Haag staat donderdag Murat D. terecht. De 17-jarige Turkse jongeman schoot op 13 januari adjunct-directeur Hans van Wieren (49) van het Haagse Terra College dood. Voor Nederlandse begrippen een ongekend drama. Het is goed mogelijk dat Murat na een paar jaar weer vrij man is.
Murat D. staat terecht voor de zogeheten jeugdstrafkamer. Reden is dat hij ten tijde van de moord nog geen achttien jaar was. Bij een jeugdzitting geldt een aantal regels. Zo stelt de Raad voor de Kinderbescherming een rapportage op en wordt een ouder of voogd opgeroepen om bij de zitting te verschijnen.
In principe zijn jeugdzittingen besloten, maar vanwege de grote maatschappelijke impact van de moord, is journalisten toch toegang verleend. Naast twee nabestaanden van Van Wieren zal ook een delegatie van het Terra College de zaak bijwonen. Murats moeder is er morgen ook. Zijn vader zit gevangen wegens een poging tot moord.
In de rechtszaal zal morgen een bewakingsvideo worden vertoond waarop te zien is hoe Murat Van Wieren doodschiet. Ongetwijfeld zal dat een van de meest beladen momenten van de dag worden. Murat, die de afgelopen tijd een psychiatrisch onderzoek onderging, heeft verklaard dat hij na een korte discussie met de conrector in een opwelling op hem heeft geschoten.
Welke straf Murat kan krijgen, is nog onduidelijk. Een jeugdige die ten tijde van moord of doodslag 16 of 17 jaar oud was, kan ten hoogste twee jaar celstraf krijgen. Daarnaast is er de mogelijkheid van de PIJ-maatregel. Dat betekent plaatsing in een inrichting voor jeugdigen, die tot maximaal zes jaar kan duren.
De mogelijkheid bestaat echter dat Murat D. volgens het strafrecht voor volwassenen wordt berecht. Dat hangt onder meer samen met „de ernst van het begane feit, de persoonlijkheid van de dader of de omstandigheden waaronder het feit is begaan”, zoals de wet dat formuleert. In dat geval kan Murat in geval van doodslag maximaal vijftien jaar cel krijgen. Voor moord kan hij in theorie levenslang krijgen, maar de kans daarop is te verwaarlozen. Levenslang wordt in Nederland alleen opgelegd als er sprake is van een meervoudige moord of wanneer een moord bijzonder gruwelijk is en de dader al eerder is veroordeeld.
Het Terra College wordt deze dagen weer met de neus op de feiten gedrukt. „Dit is een extra zware periode voor iedereen”, zegt L. Hueber, woordvoerder van het Terra College. „Is het niet van binnenuit, dan wel van buitenaf, door bijvoorbeeld media.” Vandaag hield de school ter voorbereiding van de rechtszaak een docentenbijeenkomst. De leraren kregen voorlichting over onder meer de gang van zaken tijdens het proces en de optimale omgang met mediabelangstelling. De rechtbank gaf tijdens de bijeenkomst uitleg. Het OM en de rechtbank in Den Haag hebben de nabestaanden van Van Wieren voorbereid op het proces. „Dat is uitstekend geregeld, men weet precies wat er gaat gebeuren. De familie Van Wieren waardeert de inspanningen van de rechtbank en het OM op dit vlak zeer”, zegt Flip Huisman, die samen met Van Wieren voor D66 actief was in de gemeenteraad van Zoetermeer.
Vrijdag moet, tijdens een openbare zitting, een meerderjarige man voorkomen op verdenking van medeplichtigheid aan moord dan wel doodslag op Van Wieren. De man heeft volgens justitie het vuurwapen aan Murat gegeven. Ook moet vrijdag een minderjarige zich voor de rechter verantwoorden, omdat hij het wapen van Murat zou hebben proberen te verbergen. Die zaak is besloten.