Dat elke politieke partij haar eigen belangen heeft, maakt de Haagse arena nog niet meteen tot één bonk egoïsme. Nee, gelukkig leeft ook aan het Binnenhof wel degelijk enige onbaatzuchtigheid. Diverse partijen willen, zoals ze het zelf zeggen, de stem zijn van wat geen stem heeft. De Waddenzee roept niet: „Help, ik raak vervuild!” en de grutto gilt niet: „Pas op, nog even en ik verdwijn uit Nederland!” Er zijn partijen en betrokken mensen nodig om de stemmeloze een stem te geven. En die bestaan gelukkig ook.

Een belangrijke voorwaarde om in het belang van natuur en milieu in de politiek iets gedaan te krijgen, is wel dat er ook buiten de groene partijen een besef leeft dat deze zaken in de politieke weegschaal énig gewicht moeten krijgen. Het debat kan dan vervolgens gaan over de vraag hoevéél gewicht dat moet zijn.

Aan die voorwaarde lijkt, als het om beginnend menselijk leven gaat, in onze maatschappij steeds minder te worden voldaan. Het gewicht van de bescherming van het stemmeloze embryo lijkt alleen nog bij de christelijke partijen te leven, en daarbuiten tot bijna nul te zijn teruggebracht.

In de abortuswet functioneert het al jaren zo. De bescherming die embryo’s voor de 24e zwangerschapsweek genieten, is flinterdun. In feite kan een vrouw altijd een abortus krijgen. Haar belangen, hoe triviaal soms ook, staan tegenover die van de foetus als een blok beton tegenover een kippenveertje.

Die disbalans viel ook vorige week op toen minister Schippers van Volksgezondheid ruimte gaf om voor wetenschappelijke doeleinden embryo’s te kweken, embryo’s waarvan dus bij voorbaat vaststaat dat ze op korte termijn weer vernietigd zullen worden. Vanuit principieel oogpunt een hele stap! Was het tot nu toe alleen toegestaan om voor wetenschappelijke experimenten restembryo’s te gebruiken, vanaf nu mogen ze er speciaal voor gekweekt worden.

Terecht tekenden ChristenUnie en SGP bezwaar aan tegen deze ontwikkeling. Het lastige is echter dat zij opereren in een maatschappelijk klimaat waarin het jonge menselijk embryo al vele jaren gezien wordt als slechts „een klompje cellen”, waardoor verzet tegen de nieuwe regels gelijkstaat aan vechten tegen de bierkaai.

De crux van het meningsverschil zit met name in de vraag wanneer een mens echt een mens is. Vanaf de conceptie, beweerden protestantse theologen eeuwenlang. Catechismusverklaarder Johannes van der Kemp (1664-1718) bijvoorbeeld zag het zo dat elke keer als een eicel en zaadcel samensmelten, God een nieuwe menselijke ziel schept. Een indrukwekkende gedachte.

Maar wel een die ver afstaat van het moderne, 21e-eeuwse denken, dat niet meer gelooft in een scheppende God, en veelal ook niet meer in een onsterflijke ziel.

Wie in het oude, christelijke denken is groot gebracht, kán maar niet begrijpen dat anderen een embryo, waarin immers ook wetenschappelijk gezien alle erfelijke informatie ligt opgeslagen die bij die ene, unieke persoon behoort, níét of maar zeer beperkt als mens zien. En dat zij het belang van deze minimens zo gemakkelijk wegstrepen tegen het belang van een onvruchtbare vrouw om zwanger te kunnen worden. Maar wie een embryo van enkele dagen oud totaal níét als mens ziet, komt nu eenmaal gemakkelijk tot geheel andere politieke standpunten.

Hoe diep kan, op bepaalde terreinen, de kloof tussen christenen en niet-christenen zijn? Zo diep dat het je haast niet meer lukt om de overkant ervan te zien.