Geloofsopvoeding begint bij de geboorte
BARNEVELD. Zelf had de jonge moeder geen christelijke opvoeding gehad. Ze kende weinig Bijbelverhalen. Tijdens haar zwangerschap leerde ze christelijke kinderliedjes. Die kon ze later met haar kind zingen. Voor een ander echtpaar was de geboorte van hun eerste het moment om van stil gebed over te stappen op hardop bidden.
Dr. Danielle van de Koot-Dees, docent-onderzoeker aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), ontmoette hen toen ze onderzocht hoe jonge ouders in Amsterdam de geloofsopvoeding vorm proberen te geven. Op de themabijeenkomst ”Geloven leer je thuis?!” van de Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond (HGJB) vertelde ze donderdag in Barneveld over haar promotiestudie over religieuze opvoeding in christelijke gezinnen in een seculier-stedelijke context.
Al in het allereerste stadium van het ouderschap, rond zwangerschap en geboorte, is geloofsopvoeding voor sommige jonge ouders een actueel thema. Niet pas als hun kinderen 2 of 3 jaar zijn. Kerken zouden daar nog meer bedacht op moeten zijn, aldus Van de Koot. Hun ondersteunende rol wordt steeds belangrijker. Ouders die hun verantwoordelijkheid op dit terrein beseffen, voelen tegelijkertijd dat geloofsopvoeding niet vanzelf gaat, zeker niet als ze niet kunnen terugvallen op een christelijke school.
De komst van een kind wordt soms beleefd als een uitgelezen kans om met het geloof ‘aan de slag te gaan’. „Anders vervliegt het momentum”, aldus een vader. Over een jaar of acht, als de kinderen wat groter zijn, is het veel moeilijker om hen ineens met kerk en geloof te confronteren.
Ondersteuning vanuit de kerk geeft ouders het gevoel dat ze er niet alleen voor staan. Van de Koot noemde het van belang dat de kerk de ouders kent en weet wat hen bezighoudt. „Niet alleen de troost en de hoop die ze ervaren, maar ook wat ze lastig vinden. Mag je bijvoorbeeld in het gebed om alles vragen, ook als je kind wil bidden voor het herstel van de gehandicapte buurjongen? Is geloofsopvoeding geen indoctrinatie? Daar zitten sommige ouders mee.”
Van de Koot adviseerde met het oog op jonge ouders in te zetten op de kerk als gemeenschap. „De kerk is geen Starbucks waar je even een preek haalt en weer vertrekt. Ontmoeting met andere opvoeders, na de kerkdienst of in een doopkring, is wezenlijk voor ouders.” Haar eigen tweeling van 5 heeft het nog geregeld in positieve zin over het gemeenteweekend van twee jaar geleden. „Geloofsopvoeding is niet bedoeld om de kerk als instituut overeind te houden, maar om kinderen het geheim van het geloof te laten ontdekken.”
Keukentafel
Intussen komt in nogal wat gemeenten een behoorlijk deel van de ouders die je als kerk zou willen ondersteunen niet op de standaardgemeenteavonden af. „Zij raken niet geïnspireerd door lezingen en praatgroepen”, constateerde jeugdwerker Saskia de Graaf-Bakker. Ze organiseerde daarom gemeentebrede activiteiten om verschillende generaties met elkaar in gesprek te laten gaan over wie de Heere voor hen is. „Ouders leren zo op een persoonlijke manier te praten over het geloof. Vervolgens kunnen ze dat in hun eigen gezin aan de keukentafel ook doen met hun kinderen en tieners.”
In september brengt de HGJB de eerste deeltjes uit van ”Voorleven”, een nieuwe gesprekshandreiking voor ouders over geloofsopvoeding. Zowel pedagogische als Bijbels-theologische aspecten van opvoeden worden daarin belicht. Ook worden opdrachten en gespreksvragen aangereikt voor een open gesprek.
Vanuit gemeenten kreeg de HGJB geregeld verzoeken om een dergelijke uitgave. Uiteindelijk komen er 34 programma’s beschikbaar, twee thema’s per leeftijd. „Het aanbod is heel laagdrempelig”, aldus HGJB-jeugd-werkadviseur Leantine Dekker. „Goed voor een paar avonden per jaar. Daarmee is het geen zware belasting voor ouders die vaak toch al druk genoeg zijn.”
HGJB lanceert online scan jeugdwerk
BARNEVELD. Voor jongerenwerkers, jeugdouderlingen en jeugdleiders lanceerde de Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond (HGJB) donderdag tijdens de algemene ledenvergadering in Barneveld een nieuw hulpmiddel: een gratis online scan voor kerkelijk jeugdwerk.
„De beschikbare tijd van vrijwilligers is vaak beperkt. Deze scan geeft snel zicht op díé aspecten van het jeugdwerk die op korte termijn tijd en aandacht nodig hebben”, aldus jeugdwerkadviseur Jan-Willem van Dijk. „Het invullen van de scan via internet duurt een kwartier. Daarna verschijnt het jeugdwerkprofiel van de gemeente direct op het scherm, met een advies op maat.”
