De commissie moest nagaan waarom het onnodig lang heeft geduurd voordat het ministerie de Tweede Kamer volledig over de financiële details rond de Teevendeal kon informeren. Het rapport noemt daarvoor twee oorzaken: verziekte verhoudingen in de ambtelijke leiding van het ministerie en „een zeker toeval”, oftewel domme pech.

Met de Teevendeal, een in 2000 gesloten schikkingsovereenkomst tussen justitie en drugsboef Cees H., was een bedrag gemoeid van 4,7 miljoen gulden; zo bleek op 8 maart 2015. Externe ict-experts zagen toen kans een oud computerbestand te activeren dat het bankafschrift van de overboeking op het scherm liet zien.

Eind januari meldde het tv-programma Nieuwsuur dat medewerkers van het externe bedrijf waaraan het ministerie de ICT had uitbesteed de betreffende computerbestanden al op 4 juni 2014 hadden gevonden. Het activeren van de bestanden zou toen echter van hogerhand zijn stopgezet. De commissie-Oosting I die al eerder had gerapporteerd over de zoektocht naar het bewuste bankafschrift, ging daarop in opdracht van minister Van der Steur opnieuw aan de slag.

Het vandaag verschenen rapport laat zien dat niemand uit de ambtelijke leiding van het ministerie verantwoordelijk wilde zijn voor de zoektocht naar het bankafschrift. De hoogste man, secretaris-generaal Cloo, droeg de verantwoordelijk over aan een topambtenaar, directeur-generaal Roes. Deze ging op zijn beurt weer volledig af op de bevindingen van een externe onderzoeker, oud-procureur-generaal Van Brummen.

Deze won wel informatie in bij het exerne ict-bedrijf, alleen niet bij de directie, maar slechts bij de afdeling applicatiebeheer. Daar hoorde hij dat alle bestanden waren gewist.

De afdeling van het ministerie die het externe ict-bedrijf aanstuurde, kon niet geloven dat er geen bestanden meer waren. Daarop begonnen de hoogste leidinggevende van deze afdeling, directeur-generaal Hoogendoorn, en de directeur van het ict-bedrijf een eigen onderzoek. Medewerkers van externe ict-bedrijf traceerden daarbij inderdaad al op 4 juni de bewuste computerbestanden, zo blijkt uit het rapport.

Hoogendoorn zegt, aldus het rapport, het aantreffen van de bestanden direct te hebben gemeld aan secretaris-generaal Cloo. Deze ontkent dat, maar de commissie vindt Cloos lezing „minder aannemelijk.” De vondst van de bestanden is in elk geval nooit gemeld aan minister Opstelten, aldus Oosting. Zodoende kon deze de Tweede Kamer op gezag van extern onderzoeker Van Brummen alleen maar melden dat volledige opheldering geven niet meer mogelijk was.

In maart 2015 stuitte Nieuwsuur op een papieren bankafschrift van de Teevendeal. Dit afschrift werd vertoond in een uitzending op 4 maart 2015. Zonder elkaar daarover te informeren, zetten secretaris-generaal Cloo en directeur-generaal Roes daarop elk alsnog hun eigen zoektocht in gang. Pas toen kreeg de directie van het externe ict-bedrijf officieel opdracht de al op 4 juni gevonden bestanden te activeren, waarna de afdruk van het bankafschrift op het scherm verscheen.

Volgens de commissie had directeur-generaal Hoogendoorn die het externe ict-bedrijf aanstuurde zich er beter van moeten vergewissen dat de vondst van de bestanden aan Opstelten was gemeld, maar over zijn inspanningen is zij positief.

Kritisch is het rapport op directeur-generaal Roes. Hij had volgens Oosting met eigen ogen moeten zien dat het onderzoek van Van Brummen te vluchtig was uitgevoerd en aan alle kanten rammelde. Als grote boosdoener wordt echter secretaris-generaal Cloo aangewezen. Hij schoot ernstig tekort in de regie „zoals die in een gevoelig dossier mocht en mag worden verwacht.”

Roes en Cloo zijn inmiddels niet meer werkzaam bij het ministerie. Minister Van der Steur geeft woensdagmiddag om 14.00 uur een reactie op de inhoud van het rapport.

---


Lees ook:

De Teevendeal, hoe ging het ook alweer? (RD.nl, 26-01-2016)