Per 1 januari is voor een huizenbezitter bij de aankoop van een nieuwe woning de rente over een bedrag ter grootte van de overwaarde uit zijn oude woning niet langer aftrekbaar. Om die beperking voor te zijn hebben veel mensen in de laatste weken van december nog een nieuwe woning gekocht, waardoor de lening volledig aftrekbaar blijft. Deze transacties zijn in de NVM–cijfers over januari meegenomen.

NVM–voorzitter O. Smit stelde woensdag in een toelichting op de cijfers dat een kwart van de stijging is toe te schrijven aan dit effect. „Ten opzichte van het einde van 2003 kostte een woning eind maart 1,2 procent meer. Daarvan is 0,3 procentpunt toe te rekenen aan de koopgolf eind december." Het Kadaster constateerde eerder dit jaar dat door de nieuwe belastingregels eind 2003 veel nieuwe hypotheken werden afgesloten.

Smit is na het eerste kwartaal een stuk positiever over de ontwikkeling van de huizenprijs dan begin dit jaar. Door de slechte economische ontwikkelingen ging de makelaarsvoorman destijds ervan uit dat de prijzen op hetzelfde niveau zouden blijven. Nu verwacht de NVM dat de prijzen in 2004 duidelijk boven de inflatie uitstijgen. „Een woning kan dit jaar grofweg 2,5 tot 3 procent in waarde stijgen", aldus Smit.

Rabobank reageerde beduidend minder optimistisch. Volgens de stafgroep economisch onderzoek van de bank is de „huidige uitbundige prijsgroei op de woningmarkt niet houdbaar". De onderzoekers verwachten dat de prijsstijging de komende kwartalen zal afnemen. Ook over een aantal jaren bezien, schat Rabobank de prijsgroei van een woning „gematigd" in.

Volgens de Rabo–economen zal de fiscale ingreep in de overwaarde huizenbezitters eerder beletten een nieuwe woning te kopen. Dat zet ook een rem op de prijsstijgingen, aldus de onderzoekers. Ook is er kans dat de hypotheekrente weer oploopt.

In 2003 steeg een woning gemiddeld 2,7 procent in prijs. Het Centraal Bureau voor de Statistiek berekende de inflatie over dat jaar op 2,1 procent. Voor 2004 gaan de ramingen voor de prijsstijging uit van 1,3 procent.

De opgewekte stemming onder de makelaars komt ook voort uit de aantrekkende markt. In de eerste drie maanden verkochten de NVM–leden, naar eigen zeggen goed voor tweederde van de huizenmarkt, ruim 32.000 huizen, 8 procent meer dan een jaar geleden. Naast de fiscale regels speelde ook de daling van de rente daarbij een rol. „Tegen de verwachting in hebben de banken hun hypotheektarieven dit jaar weer verlaagd en dat maakt woningen beter betaalbaar", aldus Smit.

Het aanbod van koopwoningen bleef voor het derde achtereenvolgende kwartaal rond 75.000 hangen. „Het blijft daarmee een goede markt voor kopers." het aantal van 75.000 is ruim eentiende meer dan een jaar geleden, toen 68.000 huizen te koop stonden. In 2003 liep het aanbod nog snel op.