Het werkelijke cijfer ligt echter „vrijwel zeker veel hoger”, zegt Amnesty International. Een toonaangevende Chinese parlementariër sprak kortgeleden van „bijna 10.000 executies” per jaar. Amnesty maakte gisteren de cijfers over 2003 bekend.

In China, Iran, de Verenigde Staten en Vietnam vonden vorig jaar 84 procent van de 1146 executies plaats waarvan Amnesty op de hoogte is. In Iran werden zeker 108 executies voltrokken, in de VS 65 en in Vietnam zeker 64, aldus de mensenrechtenorganisatie. Volgens Amnesty werden vorig jaar zeker 2756 mensen ter dood veroordeeld, hoewel het werkelijke cijfer echter „beslist hoger” ligt.

Volgens Amnesty hadden eind vorig jaar 77 landen de doodstraf volledig afgeschaft. In vijftien andere landen geldt de doodstraf alleen voor uitzonderlijke misdaden, zoals oorlogsmisdaden. In 25 landen is de doodstraf in tien jaar of langer niet meer voltrokken. In 87 landen bestaat de doodstraf nog wel, hoewel vorig jaar niet in al deze landen de doodstraf werd uitgesproken of voltrokken.

De meeste landen bewegen zich in de richting van afschaffing van de doodstraf, concludeert Amnesty. Veel landen handhaven de doodstraf met het oog op de afschrikwekkende werking. Amnesty bestrijdt dat argument. In Canada, waar in 1975 deze straf werd afgeschaft, is sindsdien het aantal moorden met 40 procent afgenomen. „De doodstraf is de ultieme, wrede, onmenselijke en vernederende straf en een flagrante ontkenning van het recht op leven”, aldus de mensenrechtenorganisatie.

De doodstraf draagt ook het risico in zich dat onschuldigen worden veroordeeld. Sinds 1973 zijn in de VS 113 terdoodveroordeelden vrijgesproken, nadat bewijs voor hun onschuld werd aangevoerd. Terugkerende elementen in deze zaken zijn procedurele fouten, onbetrouwbare getuigenissen, bekentenissen verkregen onder dwang en een inadequate verdediging, aldus Amnesty.