CPB: SER-plannen maken WAO duurder
Het Centraal Planbureau (CPB) schat dat het WAO-voorstel van de Sociaal-Economische Raad (SER) in het ongunstigste geval tot 1,4 miljard euro duurder uitpakt voor de overheid. In het gunstigste geval blijven de uitkeringskosten gelijk. Ook het aantal WAO-uitkeringen daalt nauwelijks, terwijl dat toch een van de doelen van het WAO-voorstel is.
Dat hebben de rekenmeesters van het CPB donderdag bekendgemaakt. Het adviesorgaan is daarbij uitgegaan van de hoofdlijnen van het SER-advies zoals die eind januari zijn vastgesteld.
De SER, het sociaal-economisch adviesorgaan van de regering, werkt aan een voorstel waardoor alleen mensen die volledig arbeidsongeschikt raken nog een WAO-uitkering kunnen krijgen. Daarvoor moet een zieke werknemer 80 procent arbeidsongeschikt zijn zonder kans op enig herstel in vijf jaar. Hij of zij krijgt dan wel een iets hogere WAO-uitkering dan de huidige WAO’er.
Het CPB is sceptisch over de huidige pogingen van de SER om het plan zo aan te passen dat alsnog de doelen worden gehaald. „Een moeilijke opgave”, aldus CPB-directeur H. Don. Belangrijke belemmerende factoren, zoals de hogere WAO-uitkering en afschaffing van WAO-boetes voor de werkgevers (zogeheten Pemba-boetes) zijn immers onderdeel van een ingewikkeld compromis binnen de SER.
Het CPB ziet bovendien veel risico’s. Zo vrezen de deskundigen dat werkgevers en verzekeraars zullen proberen werknemers volledig afgekeurd te krijgen, zodat het bedrijfsleven niet voor de kosten hoeft op te draaien. De financiële prikkels die de SER in gedachte heeft om de werkgevers meer te laten doen voor zieke werknemers, wegen volgens het CPB niet op tegen afschaffing van de Pemba-regeling die werkgevers beboet voor het aantal zieken.
Onduidelijk is volgens het CPB ook het criterium dat een arbeidsongeschikte vijf jaar lang geen kans op herstel mag hebben. „Heel strikt genomen heeft iedereen kans op herstel, dus komt er niemand meer in de WAO. Dat is waarschijnlijk niet de bedoeling. Waar de grens wel ligt, weten we niet”, aldus een CPB-deskundige. Het criterium is internationaal geheel nieuw en volgens het CPB lastig in praktijk te brengen.
De SER had zelf geschat dat zijn voorstel 1,5 tot 2 miljard euro goedkoper zou zijn. Voordat het voorstel kan worden ingevoerd, moet de voltallige SER er nog over beslissen, evenals de regering en de Tweede Kamer. Invoering wordt niet voor 2004 verwacht.