Paksas benadrukte voor de televisie en in het parlement uitvoerig zijn onschuld. Hij stelde niet te kwader trouw te hebben gehandeld en vroeg de afgevaardigden of zijn „weinige fouten” zijn afzetting rechtvaardigden.

Tweederde van de volksvertegenwoordiging besloot dat hij moest opstappen.

De voormalige stuntpiloot Paksas was een jaar president van Litouwen. De Russische zakenman Borisov zou Paksas’ verkiezingscampagne hebben bekostigd en in ruil daarvoor de Litouwse nationaliteit hebben gekregen. Ook zou Paksas Borisov hebben gewaarschuwd dat er een justitieel onderzoek naar hem loopt wegens chantage. Afgelopen maand probeerde de president hem nog te benoemen tot zijn adviseur, hoewel Borisov geen woord Litouws spreekt.

Volgens de grondwet moeten er nu binnen tweeënhalve maand presidentsverkiezingen worden gehouden. De huidige premier, de sociaal-democraat Brazauskas, en voormalig president Adamkus worden genoemd als mogelijke kanshebbers bij de stembusgang, die waarschijnlijk in juni wordt gehouden.

Een woordvoerder van Europees commissaris Chris Patten (Externe Relaties) deed de afzetting van Paksas dinsdag af als een binnenlandse aangelegenheid van Litouwen. „In een moderne democratie los je problemen op volgens de geldende regels”, aldus de woordvoerder. Litouwen treedt op 1 mei toe tot de Europese Unie.

De affaire-Paksas heeft de Baltische staat sinds het najaar van 2003 beziggehouden. Litouwse media berichtten toen dat de president en zijn omgeving contacten onderhielden met Russische geldschieters van twijfelachtig allooi.

De Russische zakenman Joeri Borisov groeide uit tot de spil in het schandaal. Vermoedelijk stak hij vorig jaar grote sommen geld in de campagne van Paksas voor de presidentsverkiezingen. Hij deed dat waarschijnlijk in ruil voor gunsten. Paksas beloonde Borisov onder meer met het Litouws staatsburgerschap.

Ook de liberaal Paksas profiteerde aanvankelijk van de contacten met de Russische ondernemer. In januari 2003 won hij verrassend de tweede ronde van de presidentsverkiezingen, waarin hij campagne voerde onder het motto: ”Kies voor verandering”. In een door hemzelf bestuurde helikopter spoedde de flamboyante politicus zich van de ene naar de andere bijeenkomst. Om op te vallen bij de kiezers raasde hij zelfs in een klein vliegtuigje onder een brug door.

Voordat hij furore in de politiek maakte, had de Litouwer naam gemaakt als zakenman en sportman. In de jaren tachtig maakte hij deel uit van het nationale team van stuntvliegers van de toenmalige Sovjet-Unie.

In 1997 maakte de afgestudeerde ingenieur als eigenaar van een bouwonderneming de overstap van de zakenwereld naar de politiek. Hij begon bij de conservatieve Vaderlandspartij en pleitte voor de doodstraf voor drugshandelaren. Vervolgens vertrok hij naar de liberalen, totdat hij in 2002 zijn eigen Liberaal-Democratische Partij oprichtte en zich ten doel stelde president van Litouwen te worden. In de aanloop naar de verkiezingen van 2003 presenteerde Paksas zich als fervent aanhanger van de markteconomie. Tegelijkertijd onderstreepte hij het belang van goede sociale voorzieningen.

De eerste maanden van zijn presidentschap waren succesvol. In een referendum kreeg hij grote steun voor zijn pleidooi voor toetreding van de Baltische staat tot de Europese Unie op 1 mei dit jaar.