In Gouda waren er bevindelijken binnen en buiten de kerk, zo bleek uit de referaten van H. Florijn, J. P. Neven en J. Mastenbroek, allen verbonden aan Oude Paden, een blad waarin de kleine kerkgeschiedenis centraal staat. Dat bevindelijk niet hetzelfde is als bevindelijk gereformeerd belichaamde ds. H. J. Budding, aldus Florijn. In 1836 stichtte hij in Gouda een afgescheiden gemeente. Later, in Goes, kwam hij ertoe te loochenen dat Jezus God was.

In de periode dat ds. H. Rijksen in Gouda de gereformeerde gemeente (Turfmarktkerk) diende, gingen veel leden over naar de hervormde Sint-Jansgemeente, waar ds. L. Kievit in 1969 was gekomen, aldus dr. Florijn. Als 7-jarige hoorde hij zelf dr. Steenblok in de Stationskerk. „Het ging bij hem ergens over, al gingen er ook klappertjespistolen af.” In buurgemeenten werd er volgens Florijn ook bevindelijk gepreekt. „Vaak met weinig voorbereiding, weinig uitleg, veel inlegkunde en met de nodige polemiek.”

In de 19e eeuw deed de vrijzinnigheid intrede in de Krimpenerwaard, aldus J. P. Neven. „Zo ontstond het Woord buiten de kerk, ofwel de evangelisaties.” Toen in Stolwijk de predikant doopte met een andere formule, ontstonden er een oud gereformeerde gemeente en een hervormd-gereformeerde evangelisatie. Sommige leden bleven de hervormde kerk trouw. Godsdienstonderwijzer A. de Redelijkheid gaf enige tijd catechisatie in Stolwijk.

De kerk van Ammerstol, vanwege het links-socialistische gemeentebestuur Moskou aan de Lek genoemd, kende alleen maar vrijzinnige predikanten. In 1936 werd er een hervormde evangelisatie opgericht. Ds. R. Kok, toen predikant van de gereformeerde gemeente in Veenendaal, preekte er op 12 mei 1940. De evangelisatie sloot zich later aan bij hervormd Bergambacht.

Naast de moderne voorgangers in hervormd Lekkerkerk ontstond er in 1923 een hervormde evangelisatie op gereformeerde grondslag. A. de Redelijkheid werd mentor. Toen een aantal Gereformeerde Bondsleden vond dat de evangelisatie zich niet richtte op herstel van de kerk der vaderen, ontstond er nog een evangelisatie waaruit de hervormde gemeente ’t Venster is voortgekomen.

Krimpen aan den IJssel kende geen vrijzinnige prediking, aldus Neven. De groep bevindelijken die er was –malcontenten genoemd– kerkte in de Kanonnenloods. Toen ds. G. Boer uit Gouda in Krimpen preekte, leidde dat uiteindelijk tot een buitengewone hervormde gemeente.

De niet godsdienstige boer Jan van Vliet in Polsbroek ergerde zich aan zijn biddende buurvrouw Huubertje de Vries, die hem voortdurend wees op de noodzaak van bekering, aldus J. Mastenbroek. „Tot Jan een stem hoorde dat hij zijn huis bevel moest geven, want hij ging sterven. Die stem leidde tot zijn bekering en die van zijn vrouw.” Ze betrokken een boerenhofstee in Vlist: de Boerderpas. Het werd een vergaderplaats van Gods volk.