Ds. Goyek is president van de Lutherse Broederkerk (EFLC) van Kameroen. Hij was enkele dagen in Nederland op uitnodiging van Kerk in Actie, de diaconale organisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. Zijn leven is een indrukwekkend voorbeeld van lijden en hoop, van voortdurende inzet voor dialoog tussen christenen en moslims. Een dialoog die vruchten begint af te werpen.

Ds. Goyek is opgegroeid in een van de grotere dorpen in het noorden van Kameroen, Pousse. Traditioneel woonden daar verschillende stammen door elkaar heen: moslims en christenen, nomaden en boeren, jongeren en ouderen. Dat gaf de nodige spanning, maar vreedzaam samenleven heeft altijd de overhand gehad. De meerderheid van de bewoners van Noord-Kameroen is moslim. In Kameroen als geheel ligt de verhouding andersom, zo’n 67 procent van alle inwoners van Kameroen is christen.

Ook ds. Goyek heeft een boerenafkomst. Dankzij de kerk kreeg Goyek speciaal middelbaar onderwijs voor boeren die dominee wilden worden. Onder zijn leiding zijn in Kameroen de diaconale activiteiten en het ontwikkelingswerk van de kerk enorm gegroeid. De kerk beheert klinieken en een ziekenhuis, lokale en hogere scholen.

Met name dit gedeelte van Kameroen heeft te maken met de ernstige gevolgen van de klimaatverandering. Ds. Goyek: „Viel er in het verleden zes maanden regen, nu is dat in drie maanden. De woestijn uit de Sahelregio rukt er snel op. Rivieren die onmisbaar zijn voor de landbouw, komen droog te staan. Het gevolg is dat de voedselvoorziening in de knel komt en de prijzen zeer sterk zijn gestegen. Er is te weinig voedsel voor iedereen.”

Bomgordels

De vrede in Noord-Kameroen werd zo’n twee jaar geleden wreed verstoord door de komst van Boko Haram. Ds. Goyek laat op de kaart zien hoe precair de situatie in Noord-Kameroen is. Het gebied vormt een smalle strook land, ingeklemd tussen Nigeria en Tsjaad, bij uitstek moslimlanden. „Boko Haram hoeft alleen maar de grens over te steken. De enige snelweg richting het noorden is niet meer zonder militaire bewaking te gebruiken, terwijl deze weg juist een handelsroute bij uitstek is. Toeristen en handelaren mijden de weg, de economie ligt stil, met alle gevolgen van dien.”

De problemen zijn volgens de predikant begonnen met de komst van Arabische moslims. „Men zegt in Afrika vaak: De Afrikaanse islam is tolerant, de Arabische islam radicaal en fundamentalistisch. Arabische moslims kwamen met veel geld en bouwden moskeeën en scholen. Zij gaven geld aan arme moslims en riepen hen op tot het plegen van aanslagen. Dan zouden ze directe toegang tot de hemel krijgen. Dat geweld trof zowel christenen als moslims die niet volgens de islam zouden leven. Moslims uit Afrika trokken naar Mekka in Saudi-Arabië en radicaliseerden toen zij terugkwamen.”

Boko Haram heeft het vooral gemunt op jongeren die niets te doen hebben en geen toekomstperspectief bezitten. Ds. Goyek: „De situatie is nu dat jonge meisjes zichzelf opblazen op markten. Ze krijgen bomgordels om maar weten nauwelijks wat ze doen. Strijders ontvoeren en gijzelen buitenlanders, plunderen dorpen aan de grens om aan voedsel te komen. Mannen worden gedood en hun vrouwen en kinderen meegevoerd. De Kameroeners kampen in toenemende mate met onveiligheid, verlies en trauma.”

Hoop

Toch is ds. Goyek een man van geloof en hoop. „We zien de laatste tijd een kentering. We slagen er als kerk in om islamitische jongeren te overtuigen dat wat zij van Arabische moslims horen, niet de ware islam is. De islam verbiedt het immers mensen af te slachten. We roepen jongeren op om leeftijdsgenoten in de gaten te houden die zich verdacht gedragen en van plan zijn aanslagen te plegen. Veel jongeren hebben taxibedrijven opgezet. Het is al verschillende keren gebeurd dat zij potentiële aanslagplegers regelrecht bij het politiebureau afleverden.”

Dialoog is het enige middel dat helpt, zo is ds. Goyek overtuigd. „De kerk zet in op goed onderwijs en het vinden van werk, ter voorkoming van armoede zodat de bevolking niet vatbaar wordt voor de radicale islam. Er is nu een intensieve dialoog opgezet tussen imams, predikanten en priesters die vruchten afwerpt. hij wordt ook gesteund door de regering.”

Kameroen krijgt ook militaire hulp van de Afrikaanse alliantie tegen Boko Haram. Die verloopt erg succesvol, maar voor een duurzame oplossing is meer nodig, beseft ds. Goyek. „De verandering moet van binnenuit komen, vanuit de overtuiging dat zowel islam als christendom opkomt voor tolerantie en de beschermwaardigheid van het leven. Er komt ongetwijfeld een tijd in Kameroen dat er weer vrede komt.” Resoluut: „Jazeker, door Gods genade.”