Ds. P. Vernooij, voorzitter van de vereniging, valt haar bij. „De Heere Jezus heeft ook mensen met een beperking op het oog, terwijl wij zo makkelijk langs hen heen kijken. Omdat ze niet helemaal aan onze code voldoen of niet op ons niveau functioneren.”

De predikant maakt zich zorgen over de maatschappelijke ontwikkelingen. „Er komt steeds minder ruimte voor mensen met een beperking. Hoelang duurt het nog voordat ze beschouwd worden als kostenpost?” Wolvers: „Bij het zoeken naar een antwoord op de vraag wat een zinvol leven is, speelt de Bijbel vrijwel geen rol meer. Ik ontken niet dat het leven met en de zorg voor iemand met een beperking soms heel zwaar is. Maar hoe donker het ook kan zijn, als christenen weten we dat God genoeg geeft voor elke dag. We mogen ons kind elke dag in het gebed bij Hem brengen.”

In het logo van de vereniging staat ”Koester het kwetsbare”. Wat wilt u hiermee uitdrukken?

Ds. Vernooij: „We hebben dit vorig jaar toegevoegd met het oog op de ontwikkelingen in de maatschappij. Denk aan de NIPT-test waarmee zwangere vrouwen kunnen nagaan of hun kind het syndroom van Down heeft. In onze ogen mogen kwetsbaren nooit een sluitpost op de begroting vormen.”

Landt die boodschap?

Wolvers: „Wel bij de ChristenUnie en de SGP. Verder wordt er vaak niet naar ons geluisterd door de media en andere politieke partijen. De gedachte dat christenen óveral tegen zijn, vat steeds meer post.”

Wat zijn kernwaarden van de vereniging?

Ds. Vernooij: „Het letterlijk op weg gaan met de ander die een beperking heeft. Door niet boven, maar naast hem te gaan staan. In het begin boog Op weg met de ander zich vooral over praktische zaken. Bijvoorbeeld over de vraag of een kerk en een verenigingsgebouw toegankelijk waren voor iemand in een rolstoel. In de loop van de tijd kwam er aandacht voor het netwerk van iemand met een beperking, voor catechese en het doen van belijdenis. Hiervoor hebben we diverse catechesemethoden ontwikkeld.”

Hebben gemeenteleden voldoende oog voor mensen met een beperking?

Wolvers: „In plaatsen waar een woonvoorziening staat wel. Op andere plaatsen valt er soms het nodige te verbeteren. Het organiseren van een aangepaste kerkdienst kan daarbij helpen. Kerkgangers komen dan in aanraking met mensen met een beperking en zijn vaak onder de indruk van de puurheid van hun geloofsgetuigenis.”

Waarom kloppen mensen bij u aan met vragen over wonen?

Wolvers: „In veel instellingen mogen cliënten zelf beslissen over belangrijke zaken. Ouders hebben daar moeite mee. Ook wij respecteren zo veel mogelijk de mening van de mensen met een beperking. Tegelijkertijd constateren we dat leidinggeven vaak onmisbaar is, bijvoorbeeld op het gebied van mediagebruik en het omgaan met seksualiteit.”

Wat kenmerkt woonvoorzieningen waar Op weg met de ander bij betrokken is?

Wolvers: „De Bijbel gaat open en er wordt gebeden. De zondag is een rustdag en bewoners gaan zo veel mogelijk naar de kerk. De medewerkers zijn kerkelijk meelevend.” Ds. Vernooij: „We stellen grenzen aan het mediagebruik. Op sommige punten zijn de regels anders dan in andere reformatorische voorzieningen. In onze woningen zijn de kledingregels en de omgang met de moderne media gelieerd aan onze hervormd-gereformeerde achterban.”

Autisme is ook een belangrijk werkveld.

Wolvers: „Samen met Dit Koningskind, Kicg, Helpende Handen en Timon vormen we het platform Autisme in de kerk. De bijeenkomsten die we organiseren en het lotgenotencontact voorzien in een grote behoefte. Als christelijke organisaties hebben we iets extra’s te bieden. Op weg met de ander probeert een handreiking te doen bij geloofsopvoeding, thuis en in de kerk. Zo hebben wij in samenwerking met de HGJB cursussen ontwikkeld over de omgang met jongeren met autisme en ADHD op de catechisatie en de club.

Mensen met autisme zoeken uit zichzelf vaak geen contact, terwijl ze daar wel behoefte aan hebben. Door dit aan kerkelijke gemeenten te vertellen, hoop ik dat zij meer oog krijgen voor hun medegemeenteleden met autisme.”

Wat trof u de afgelopen jaren in de contacten met uw doelgroep?

Ds. Vernooij: „In een van mijn vorige gemeenten heb ik een jongen met het syndroom van Down belijdeniscatechisatie gegeven. Met volle overtuiging sprak hij tijdens de belijdenisdienst zijn jawoord uit. Daar ging veel van uit. Hij zei de Heere Jezus nodig te hebben. Als ik in zijn gemeente preek en even naar hem kijk, krijg ik een brede grijns terug.”

Wolvers: „Ik ken een jongen met een muziektalent. Toen ik nog op de Obadjaschool in Zwolle werkte, kon ik aan zijn orgelspel horen dat hij goed naar het Bijbelverhaal had geluisterd. Hij koos zelf een psalm die uitstekend bij dat verhaal paste. Nu speelt hij orgel op de familiedagen. Met zijn improvisaties weet hij bezoekers te raken.”

Tijdens het jubileumsymposium staat dementie centraal. Een nieuw aandachtsveld?

Ds. Vernooij: „Inderdaad. We willen signalen uit de achterban serieus oppakken. De laatste tijd kwamen er de nodige vragen van predikanten, ambtsdragers en mantelzorgers over de omgang met mensen met dementie, zoals: Hoe voer je een geestelijk gesprek? en: Wat is belangrijk bij een gesprek over geestelijke zaken?”

„Dankzij Op weg met de ander sta ik er niet alleen voor”

Pauline Heuvelman (40) uit Nieuw-Lekkerland is nauw betrokken bij Op weg met de ander. Al jaren bezoekt ze in Papendrecht een kring van moeders die een kind met een beperking hebben. In de hervormde gemeente in haar woonplaats is ze contactpersoon voor de vereniging.

Heuvelman zette een werkgroep op die koffieochtenden organiseert voor moeders van kinderen die extra aandacht en zorg nodig hebben. „Denk aan een kind met een autismespectrumstoornis. We behandelen op deze ochtenden thema’s zoals vriendschap, aandacht voor broers en zussen en de plaats van het kind in de kerkelijke gemeente.”

Verbondenheid

Heuvelmans dochter Joëlle (14) heeft een meervoudige beperking. „Joëlle zit in een rolstoel en heeft een ontwikkelingsachterstand. We communiceren met haar via een spraakcomputer. Ze woont bij ons en gaat overdag naar een kinderdagverblijf.”

Wat spreekt Heuvelman aan in Op weg met de ander? „De onderlinge verbondenheid. Dankzij de contacten binnen de vereniging sta ik er voor mijn gevoel niet alleen voor. Ik kan ook altijd met vragen aankloppen bij het landelijke bureau.”

Het contact met lotgenoten op de moederkring betekent veel voor Heuvelman. „Wij zijn met zo’n tien moeders. Er heerst een open sfeer. Als ervaringsdeskundigen voelen we elkaar aan. We delen vreugde en verdriet, leren van elkaar en ondersteunen elkaar. Het geeft een meerwaarde om dit met andere christenen te kunnen doen. We mogen ervaren dat God ons kracht geeft om voor ons kind met een beperking te zorgen. We spreken elkaar niet alleen op de kring, maar bellen elkaar ook af en toe om bijvoorbeeld advies te vragen.”

Goede woonplek

Aafke Heger (47), de zus van Henny Heger, woont sinds oktober 2014 in het Tuinhuis in Woudenberg, een woonvoorziening met een hervormd-gereformeerde signatuur voor mensen met een beperking. „Aafke heeft een verstandelijke beperking. Ze woonde lange tijd bij mijn moeder”, vertelt haar zus. „Al voor dat onze moeder in 2014 overleed, hebben we als broers en zussen gezocht naar een goede woonplek voor Aafke. Daarom heb ik contact gezocht met mevrouw Wolvers van Op weg met de ander. Zij noemde het Tuinhuis in Woudenberg.”

Toen Heger informatie inwon bij het Tuinhuis, bleek dat daar de indicatie ZZP 3 nodig was, terwijl haar zus ZZP 2 had gekregen. Op een later moment is deze indicatie verhoogd. Heger is Wolvers dankbaar dat zij haar in 2013 op het Tuinhuis wees. „In haar beleving zou deze woonvoorziening goed bij Aafke passen. Daarin heeft ze gelijk in gekregen. Mijn zus heeft het er uitstekend naar haar zin. Aafke was lid van de gereformeerde gemeente in Utrecht en is inmiddels lid van de hersteld hervormde gemeente in haar woonplaats. Deze kerkelijke gemeente is nauw betrokken bij het Tuinhuis.”

Adviseren

Op weg met de ander is een christelijke vereniging op gereformeerde grondslag van en voor mensen met een beperking. De vereniging bestaat 35 jaar en telt 1300 leden en 120 donateurs. Ds. P. Vernooij, predikant van de hervormde gemeente te Boven-Hardinxveld, is sinds vijf jaar voorzitter van het bestuur. Sinds 2011 werkt Jenneke Wolvers-ten Hove als stafmedewerker bij Op weg met de ander.

De vereniging adviseert en bemiddelt bij het zoeken van een passende woonplek voor iemand met een beperking. De vereniging heeft hiervoor een samenwerkingsovereenkomst met Philadelphia. Er zijn verspreid over het land inmiddels zeven woonvoorzieningen met elk zo’n twintig bewoners die onder de paraplu van Philadelphia vallen. Daarnaast speelde de vereniging een adviserende rol bij de totstandkoming van zes andere woonvoorzieningen met een hervormd-gereformeerde signatuur.

Op weg met de ander doet nog veel meer, zoals het verzorgen van cursussen over gedragsproblemen, het organiseren van toerustingsavonden en studie- en ontmoetingsdagen en het begeleiden van plaatselijke werkgroepen. De vereniging participeert in de platformen Autisme in de kerk en Jongeren met een lichamelijke beperking.

Ter gelegenheid van het 35-jarig jubileum organiseert de vereniging op 20 april in Putten een symposium met het thema ”Wat dementie met je doet”.

>>opwegmetdeander.nl