Chaos en angst bij rechterlijke macht Suriname
De rechterlijke macht in Suriname maakt zware tijden door. Verdachten van zware vergrijpen worden in verband met vormfouten op vrije voeten gesteld, een hulpofficier van justitie is vermoord, rechters en advocaten worden bedreigd en de criminaliteit neemt toe. Justitieminister Gilds zegt te doen wat in zijn vermogen ligt om het tij te keren, maar weigert politieke verantwoordelijkheid te dragen.
De moord bijna drie weken geleden op de 33-jarige hulpofficier van justitie Errol Tilborg is omgeven door raadsels. De vraag die Surinamers bezighoudt is of hij het ongelukkige slachtoffer is geworden van een uit de hand gelopen inbraak in zijn woning, of dat er sprake is van een koelbloedige afrekening door criminelen. Terwijl Gilds en justitievoorlichters zeggen uit te gaan van roofmoord, twijfelen familie en anderen aan deze lezing.
Volgens anonieme politiefunctionarissen die betrokken zijn bij het onderzoek zou de dood van Tilborg wel degelijk te maken hebben met zijn werk. Het voortvluchtige tweetal dat hem vermoordde zou er bij het slachtoffer op hebben aangedrongen ervoor te zorgen dat een achter slot en grendel zittende kompaan weer op vrije voeten zou komen.
Verklaringen van de familie van de vermoorde Tilborg wijzen eveneens in de richting van een afrekening. Daags voor zijn gewelddadige dood zouden familieleden bezoek hebben gehad van een mysterieus stel. De mannen hadden in het gesprek laten blijken dat ze al een tijdje op zoek waren naar Tilborgs woonadres. Tilborg zou volgens de familie bovendien politiebescherming hebben gevraagd na bedreigingen, maar deze nooit hebben gekregen.
Volgens justitieminister Gilds wijst niets erop dat er sprake is van een liquidatie. Maar de kritiek is er niet minder om, want rechters, officieren van justitie en advocaten klagen al jaren dat er vanuit het ministerie geen acht wordt geslagen op hun noodkreten dat zij zich onveilig voelen. In het verleden zijn verschillende rechters en andere topfunctionarissen bedreigd. Auto’s worden in brand gestoken en dreigtelefoontjes zijn aan de orde van de dag. Ondanks herhaald aandringen heeft Gilds in hun ogen weinig in het werk gesteld om hun veiligheid te waarborgen. De moord op Tilborg zien zijn als een direct of indirect gevolg van dit falen.
Gilds komt steeds meer onder vuur te liggen. Nadat enkele weken geleden de vier hoofdverdachten van een omvangrijke drugszaak, waarbij enkele maanden geleden bijna 400 kilo cocaïne werd onderschept, door vormfouten in vrijheid moesten worden gesteld, klonk zelfs vanuit de coalitie de roep om zijn aftreden. Maar Gilds wil van geen wijken weten. Bovendien geniet hij de steun van president Venetiaan, die er weinig voor voelt om een crisis binnen zijn toch al instabiele regeringscoalitie te veroorzaken.
Maar of Gilds de rit tot de verkiezingen van mei volgend jaar kan uitzitten, is nog de vraag. Want los van alle problemen waarvoor hij als minister verantwoordelijkheid draagt, kampt Suriname met een golf van criminaliteit waarin alle records worden verbroken. Roofovervallen die gepaard gaan met veel geweld zijn aan de orde van de dag en leggen op pijnlijke manier het falen van politie en justitie bloot.
Georganiseerde bendes maken sinds enkele maanden Paramaribo en omgeving onveilig, overvallen vooral woningen en hebben daarbij al veel dodelijke slachtoffers gemaakt. Surinamers zijn het gewend veel buiten te zijn, maar sluiten zich nu, zodra de duisternis invalt, massaal op in hun met ijzeren hekwerken en zware sloten beveiligde huizen.
Gilds slaagt er maar niet in om deze vorm van criminaliteit te bestrijden en de Surinamers het gevoel van veiligheid terug te geven. Het politiekorps kampt met een tekort aan personeel, terwijl het wagenpark te klein is om op elk gewenst en noodzakelijk moment uit te rukken. Bovendien bevat het korps heel wat, zoals Gilds dat zelf noemt, rotte appels: corrupte politieagenten die zelf deelnemen aan of op een andere manier betrokken zijn bij criminele activiteiten. En met rotte appels is het moeilijk andere rotte appels te bestrijden, zo geeft hij zelf toe.