Nucleaire terreur. Voor velen is dat een groot schrikbeeld. In de Tweede Kamer gaan al stemmen op om de kerncentrale Borssele met militairen te beschermen. „Ik ga er eigenlijk vanuit dat de centrale achter de schermen al veel beter wordt beveiligd dan wij weten”, reageert Johan van Nieuwenhuijzen (63). Hij is geboren en getogen in het dorp Borssele, op amper een kilometer afstand van de kerncentrale. Van Nieuwenhuijzen en zijn vrouw Els (58) vinden extra beveiliging een prima zaak. Zij: „Al hoeven ze van mij niet met geweren bij de poort te staan.”

Hij: „Maar wat je ook doet, een aanslag kun je nooit voorkomen. Die terroristen zijn onvoorspelbaar en als ze kwaad willen, sta je machteloos. Van de aanwezigheid van een paar militairen bij het complex trekken ze zich dan echt niets aan. Ze geven al niks om hun eigen leven, laat staan om dat van anderen.”

Het echtpaar uit Borssele is gewend aan het wonen in de nabijheid van de centrale. „Prima dat die er is. Nooit last van gehad”, zegt hij. „De centrale stinkt niet en maakt geen leven.” Toch overweegt zijn vrouw om jodiumpillen in te slaan. Het echtpaar heeft die nu nog niet in huis. Zij: „Vooral met het oog op de kleinkinderen die we hier regelmatig over de vloer hebben.”

Het Borsselse stel weet dat de beveiliging bij de kerncentrale de laatste jaren al is opgeschroefd. Volgens haar zijn er al extra hekken geplaatst. „Vroeger kon je ongehinderd veel dichter bij de centrale komen dan nu. Iedereen die zich in een bepaalde cirkel buiten het complex bevindt, wordt met camera’s bespied. Toch denk ik dat mensen zoals wij, die met deze centrale zijn opgegroeid, er met een heel andere blik naar kijken dan vele anderen.”

Haar echtgenoot heeft vertrouwen in de veiligheid en de beveiliging van het complex. „Ik ben brandweerman geweest en heb aan veel brandweeroefeningen meegedaan bij de centrale.”

Alerter

Corine Schipper zou het een goede zaak vinden als de centrale militair wordt bewaakt. „Als je ziet wat voor enge dingen er allemaal gebeuren, lijkt me dat helemaal niet verkeerd”, aldus de dertigjarige moeder uit Borssele. „Het is een plek waar je wel een aanslag kunt verwachten. Stel dat dit gebeurt, wat zijn dan de gevolgen? Ontploft-ie? Ik denk dat we er dan niet meer zijn.”

Een zwager van Schipper werkt in de kerncentrale bij de beveiliging. Ze is „niet dagelijks bezig” met de terreurdreiging. „Maar ik denk er wel eens aan. Een aanslag kan overal gebeuren. Niet alleen hier. Als ik door een winkelcentrum loop, kan er ook ineens iemand gaan schieten.” De Borsselse is wel alerter geworden, merkt ze. „Als ik iets verdachts zou zien bij de kerncentrale, zou ik dat bij de politie melden.”

De exploitant van de centrale, elektriciteitsproducent EPZ, maakt onderscheid tussen beveiliging en veiligheid. Beveiliging gaat om een veilige omgeving, veiligheid om een veilige bedrijfsvoering. Monique Linger, woordvoerder van EPZ, stelt dat het eventueel beveiligen met wapens geen verantwoordelijkheid is van EPZ, maar van de overheid. „Onze beveiliging is opgezet volgens nationale en internationale regelgeving en wordt regelmatig nationaal en internationaal getoetst. Daar komt EPZ altijd goed uit. Het niveau van de beveiliging wordt afgestemd op het dreigingsniveau dat de nationaal coördinator terrorismebestrijding vaststelt.” Dat is nu ”substantieel”.

Radioactiviteit

Een kwaadwillende die moedwillig een ontsnapping van radioactiviteit zou willen veroorzaken, moet in één keer meerdere barrières doorbreken. Dat is onmogelijk, benadrukt EPZ. De betonnen koepel van het gebouw moet zowel overstromingen en aardbevingen, als aanslagen met projectielen of explosieven kunnen weerstaan.

Linger: „We hebben nog geen ongewenste bezoekers gehad. Wel filmen of fotograferen mensen soms buiten de hekken. Dat mag, omdat dit publiek terrein is, maar onze beveiligers spreken hen daar wel op aan. Verder oefenen we regelmatig beveiligingsscenario’s, samen met Defensie en de Dienst Speciale Interventies.

Ook wijzen we medewerkers op het belang van hun eigen rol in beveiliging.”

EPZ heeft een systeem voor het melden van onbeheerd achtergelaten tassen, documenten of USB-sticks. Ook wanneer iemand zich ongewoon gedraagt, kan dat via het meldsysteem worden gerapporteerd. „We weten dat de medewerkers zich bewust zijn van hun rol hierin. Daarbij voelen ze zich net zo betrokken bij de gebeurtenissen in Europa als anderen. Die grijpen hen ook aan.”