Minister Kamp startte deze week de zogeheten Energiedialoog en wil daarmee bereiken dat de bevolking –via mijnenergie2050.nl– meepraat over de energie van de toekomst.

Van Soest, programmadirecteur van stichting Energie Dialoog Nederland (EDN) –niet te verwarren met de landelijke Energiedialoog–, staat positief tegenover het idee en draagt er graag aan bij.

Hoe waardeert u de start van de Energiedialoog?

„De energiehuishouding in Nederland gaat de komende jaren grondig op de schop. Met die grote veranderingen in het vooruitzicht is het nuttig dat iedereen zijn zegje kan doen over de toekomstige energievoorziening. De deining die zo’n dialoog met zich meebrengt, is goed.

In Parijs op de klimaattop, en ook in het Energierapport (zie kader, MK), zijn keuzes gemaakt die grote gevolgen hebben op het gebied van energie. Iedereen –zowel burgers en bedrijven als beleidsmakers– moet zich realiseren dat om de opwarming van de aarde onder de 2 graden Celsius te houden, de consequenties zijn: meer bovengrondse, zichtbare energiewinning (zon en wind, MK) in plaats van ondergrondse, onzichtbare (op basis van kolen en olie, MK). Het is goed om die consequenties met de bevolking te verkennen en te bespreken. Meer eenstemmigheid maakt de uiteindelijke uitvoering van de nodige energiemaatregelen hopelijk makkelijker.”

Is de tijd van praten niet voorbij?

„De dialoog staat inderdaad in contrast met de urgentie om actie te ondernemen. Een dialoog kan zorgen voor een bredere bewustwording in de samenleving, maar de valkuil is groot dat het afhoudt van verdere actie. Daarom zal de dialoog moeten leiden tot aanscherping van het energieakkoord.

Tegelijk hoeft praten over duurzame energie niet per se in plaats van actie te komen. Het energieakkoord ligt er, en beleidsmaatregelen lopen.”

Hoopt u zelf ook input te leveren in de discussie?

„Zeker. Vanuit onze ervaringen met de stichting zal dat gaan over de rol van gas in de transitie naar duurzame energie. De kernboodschap van ons zal zijn dat de gassector actief kan investeren in efficiencyverbetering bij klanten, in ‘ontkoling’ van gas (door CO2-afvang en opslag, MK) en in gassen zoals waterstof en biogas.

Daarnaast zou ik de overheid willen oproepen krachtiger te sturen bij de energietransitie. We zetten nu uit alle macht in op wat knuffelopties, terwijl de brandstofmix wordt bepaald door Amerikaanse schaliegascowboys en Saoedische oliesjeiks. We betalen zonder met de ogen te knipperen miljarden voor het verbranden van bomen. Ondertussen vergeten we na te denken over beprijzing van CO2 of brandstoffenbelasting naar koolstofuitstoot.”

Een van de thema’s van de dialoog is wonen zonder energierekening.

„Het moet –mijns inziens– allereerst gaan over het verregaand terugbrengen van de CO2-uitstoot. En dat is een hele opgave. Zonnepanelen voor een huis zonder energienota zijn een aaibare oplossing, maar de bijdrage is zeer beperkt. Intussen moeten we alle opties open houden, ook de minder populaire. En daar gaat het debat nu over.”

Feiten rondom akkoord en rapport

De overheid sluit in 2013 met veertig organisaties het Energieakkoord voor duurzame groei. Het akkoord bevat doelen rond energiebesparing, duurzame energie en het tegengaan van klimaatverandering. Zo is een concreet doel om in 2020 14 procent van alle energie duurzaam op te wekken. In het Energierapport van januari 2016 schetst minister Kamp de mogelijkheden en knelpunten rond de toekomstige energievoorziening. Concrete maatregelen ontbreken. De minister wil de samenleving betrekken bij de energieplannen voor de toekomst. Deze week ging de Energiedialoog van start, met als doel samen te werken aan een CO2-arme energievoorziening in 2050.