Een van de opties is om asielaanvragen voortaan op Europees niveau af te handelen. Asielzoekers kunnen daardoor direct en eerlijker over Europa worden verdeeld, aldus vicevoorzitter Frans Timmermans woensdag. Dit voorstel is controversieel omdat veel landen, vooral in Oost-Europa, zelf willen bepalen wie ze binnen hun grenzen toelaten.

Het Europees Ondersteuningsbureau voor Asielzaken (EASO) zou in deze optie moeten zorgen voor een uniforme behandeling en consistente beoordeling van asielaanvragen. Rijkere landen met een grotere opvangcapaciteit zouden relatief meer asielzoekers op moeten nemen.

Een andere mogelijkheid is de zogeheten Dublinverordening aan te passen. Die schrijft voor dat in principe het EU-land waar een vluchteling aankomt het asielverzoek moet behandelen. Dat zijn doorgaans landen aan de buitengrenzen, zoals Italië en Griekenland. Zij zouden wel hulp kunnen inroepen als ze worden overspoeld. Ook bij deze optie zouden vluchtelingen door de invoering van een verdeelsleutel gelijkmatiger over de EU moeten worden verspreid.

„Het huidige systeem is niet houdbaar”, zei Timmermans, die erop wees dat de verschillende nationale benaderingen een „race to the bottom” bevorderen waarin landen zich steeds onaantrekkelijker maken voor asielzoekers. „We moeten meer eerlijkheid in het systeem aanbrengen. Dat kan alleen worden opgelost door de procedures gelijk te trekken.” Hij benadrukte dat het heel belangrijk is om zeker te stellen dat iedereen die daar recht op heeft bescherming krijgt.

De commissie deed ook voorstellen voor een beter systeem om vingerafdrukken af te nemen. Ook zou het makkelijker moeten worden voor migranten om legaal in de EU te komen werken.

De Europese Commissie gaat nu in gesprek met de lidstaten en het Europees Parlement voordat een definitief voorstel wordt gepresenteerd.