Dat heeft de Geschillencommissie van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) maandag bepaald in een zaak met verzekeraar Achmea.

Het gaat om leningen die in Zwitserse franken werden verstrekt door Staalbankiers, dat onderdeel is van Achmea. Vanwege de sterk gedaalde rente in Zwitserland is de variabele rente op de hypotheekleningen onder de 0 procent gezakt. Die negatieve rente zou inhouden dat de bank zijn klanten rente moet betalen, in plaats van andersom. Staalbankiers besloot echter eenzijdig het rentetarief op 0 procent te zetten.

Consumenten hebben zich tegen die handelwijze verzet en dienden een klacht in bij Kifid om uitbetaling van de negatieve rente af te dwingen. Kifid stelt hen nu in het gelijk en verplicht Achmea ertoe de consumenten met terugwerkende kracht te compenseren.

Staalbankiers verkocht naar schatting voor zo’n 470 miljoen euro aan hypotheken waarop de uitspraak van Kifid betrekking heeft. Het gaat om leningen van het type CHF Libor. De voorwaarden van die hypotheken zijn duidelijk: de te betalen rente is de basisrente Libor plus 0,7 procent. Dat leek voor Staalbankiers

veilig, omdat Libor de gemiddelde rente is waartegen banken zelf geld kunnen lenen van elkaar. Sinds de crisis daalde die rente

tot -1 procent. Zelfs met de opslag van 0,7 procent is de hypotheekrente dus negatief: -0,3 procent.

Andere banken die dezelfde constructie hanteerden namen in de hypotheekvoorwaarden op dat ze zelf de renteopslag konden verhogen. Zo zorgden ze ervoor dat de rente toch positief bleef. Staalbankiers nam die voorwaarde niet op in de kleine lettertjes.

Overigens hadden de klanten van Staalbankiers met dergelijke hypotheken al te maken met een ander nadeel. Sinds 2007 is de Zwitserse frank zo’n 50 procent duurder geworden; daarmee is de hypotheekschuld gemeten in euro’s dus ook de helft duurder.