Volgens de Amerikaanse strijdkrachten waren de vier het slachtoffer van de geweldsorgie tegen medewerkers van het leger. Zij zouden als aannemers voor de Amerikaanse strijdkrachten hebben gewerkt.

Het incident roept herinneringen op aan 1993, toen Somaliërs het lichaam van een Amerikaanse soldaat door de Somalische hoofdstad Mogadishu sleepten. De beelden leidden destijds bij de Amerikanen tot woedende reacties en tot een discussie over de Amerikaanse aanwezigheid in het Afrikaanse land. Een woordvoerder van het Witte Huis verklaarde woensdag in een eerste reactie dat Washington niet van zijn koers in het land zal afwijken en eind juni de macht zal overdragen.

Fallujah, bijna 50 kilometer ten westen van Bagdad, geldt als een haard van verzet tegen de internationale coalitietroepen in het Arabische land. De vier medewerkers reden in twee terreinwagens door de stad toen onbekenden handgranaten naar de voertuigen gooiden. Bij de aanval zou ook zijn geschoten. De wagens vlogen in brand. De verbrande lichamen werden uit de voertuigen getrokken, geslagen en weggesleept.

Sommigen in de uitzinnige menigte maakten een vreugdedans en overwinningstekens. Enkelen riepen ”Lang Leve Fallujah” en ”Allah is groot”. „Dit is het lot van alle Amerikanen die naar Fallujah komen”, riep een van de Irakezen.

Behalve de vier medewerkers van het Amerikaanse leger werden gisteren ook vijf Amerikaanse militairen het slachtoffer van het Iraakse verzet. Net buiten Fallujah stierf het vijftal door een explosie langs de weg. Een bom ontplofte op het moment dat een konvooi van het Amerikaanse leger langs reed. De aanslag geldt als de bloedigste op leden van de internationale troepenmacht in weken.

De hoogste Amerikaanse civiele bestuurder in Irak, Paul Bremer, zei donderdag dat de dood van de vier Amerikaanse aannemers en de vijf Amerikaanse militairen in of nabij de stad Fallujah „niet ongestraft zal blijven.” Bremer deed zijn uitspraak tijdens een toespraak tot 479 zojuist afgestudeerde leerlingen van de Iraakse politieacademie.

„Zij zijn niet zinloos gestorven”, aldus de Amerikaanse diplomaat. Hij noemde de incidenten „onvergeeflijk en verachtelijk.” De opstandelingen zullen volgens hem „de ontwikkeling naar stabiliteit en democratie in Irak niet laten ontsporen.”

Ten zuidwesten van de plaats Basra raakten zeker drie Britse militairen gewond door een bomexplosie. Volgen de Britse strijdkrachten reden zij in een konvooi toen er een bom langs de weg afging.

De Britse regering heeft Nederland woensdag gevraagd langer in Irak te blijven. Minister Hoon van Defensie deed dat in een gesprek met minister Kamp in Londen. De 1200 Nederlandse militairen in Irak vallen onder het commando van een Britse divisiecommandant.

Hoon zei tegen Kamp dat het vanuit politiek en militair oogpunt bijzonder belangrijk is dat Nederland in Irak blijft. Kamp antwoordde Hoon dat het kabinet deze of volgende maand een besluit zal nemen over verlenging van de missie en dat daarna het parlement zich er nog over moet uitspreken. Hoon zei dat de Britten zo lang als nodig is in Irak zullen blijven.

Eerder vroegen VN-secretaris-generaal Kofi Annan en de Amerikaanse minister Rumsfeld van Defensie Nederland ook al langer bij te dragen aan de stabiliteit en wederopbouw in Irak. Het kabinet zal de verzoeken van de VN, de Amerikanen en de Britten nadrukkelijk meenemen bij het uiteindelijke kabinetsbesluit, aldus Kamps woordvoerder.