10.30 uur. De koning is een man van de klok. Precies volgens schema paradeert Willem-Alexander –in landmachtuniform– het Binnenhof op. Koningin Máxima –grijs pakje– loopt mee in zijn gevolg. Links en rechts staan militaire eenheden opgesteld. Sterren en strepen nog eens extra opgepoetst. Trompetgeschal klinkt, trommels roffelen.

Het KCT, de elite-eenheid van het Koninklijke Landmacht, krijgt de oudste en hoogste onderscheiding voor vijf jaar (2005 tot 2010) inzet in Afghanistan. De koning kan behalve eenheden ook individuele militairen –uit binnen- en buitenland– onderscheiden met de Militaire Willemsorde (MWO). Zo heeft commando Gijs Tuinman eind 2014 de MWO gekregen, Marco Kroon vijf jaar eerder. Voor heldhaftig optreden.

Inspectie troepen

De koning inspecteert op het Binnenhof de aangetreden militairen. Rechts op het plein staan eenheden die eerder de MWO-onder­scheiding hebben ontvangen. Tegenover de Ridder­zaal staat commandant der strijdkrachten generaal Tom Middendorp, met manschappen van de vier krijgsmachtdelen. Keurig in het gelid. Willem-Alexander groet de aanwezige ridders van de Militaire Willemsorde, Kroon en Tuinman. Ook de Brit Kenneth Mayhew (1917), MWO-ridder, is present.

Minister Hennis van Defensie roemt in haar toespraak de uitzonderlijke prestaties van de groene baretten. Het Korps Commandotroepen heeft zich onderscheiden door „uitstekende daden van moed, beleid en trouw”, aldus Hennis. „Een commando gaat door, ook als hij zich letterlijk een weg vooruit moet vechten in vijandelijk gebied. Een commando gaat door, ook in onherbergzaam gebied onder dreiging van hinderlagen, scherpschutters en bermbommen, als alle omstandigheden tegen zitten én de uitputting nabij is.”

Hennis noemt in haar toespraak ook de verrichtingen van Marsof, de elite-eenheid van het Korps Mariniers. Marsof-operators hebben in Afghanistan zij aan zij gestreden met de commando’s. Onder dezelfde mortieren en granaten van de taliban. „De intensieve samenwerking tussen de commando’s en de speciale eenheden van de mariniers –zeker in die periode– mag hier niet onbenoemd blijven.” Zaterdag meldde deze krant dat mariniers kritisch zijn over het onvermeld blijven van hun risicovolle inzet.

De plechtige ceremonie kent –ondanks vlagvertoon en tromgeroffel– een rouwrandje. De gedachten van veel commando’s en mariniers gaan ongetwijfeld uit naar hun kameraad, naar Kevin. Korporaal Van de Rijdt (26) van taskforce 55 sneuvelt op 6 september 2009 tijdens felle gevechten met de taliban, de enige commando onder de 25 Nederlandse omgekomen militairen.

De koning spreekt waardering uit voor alle commando’s. „Te midden van de complexe werkelijkheid van Afghanistan deed u uw plicht, in een situatie die niet zwart-wit is. U bent door het vuur gegaan.” Voor vrede en veiligheid zijn niet alleen wapens van belang, aldus de vorst. „Maar het begint met persoonlijke contacten en gesprekken.”

De lat voor toetreding tot de commando’s ligt hoog, weet Willem-Alexander. „Velen zijn geroepen, maar weinigen uitverkoren”, zo citeert de koning een Bijbeltekst. Op social media wordt kritisch gereageerd op het uit z’n verband rukken van deze tekst. „Misser tijdens een mooie ceremonie”, reageert iemand.

Aantreden

De vaandelwacht van het Korps Commandotroepen treedt aan en draagt het vaandel over aan commandant Jelte Groen. De KCT-commandant gaat voor de koning in de houding staan. De koning salueert. De koningin kijkt toe. Het grote moment breekt aan.

Het vaandel neigt. De koning treedt naar voren en bevestigt de versierselen van de Militaire Willemsorde –de ”cravatte”– aan de vaandelstok. Het Wilhelmus schalt over het Binnenhof. Kippenvelmomentje. Militairen staan in de houding. De hand aan pet of baret.

Aansluitend begroet de vaandel­wacht –met het ”eerbewijs in den arm geweer”– de Willemsorderidders Kroon, Tuinman en Mayhew. De vaandelwacht maakt een rondje over het plein en stelt zich samen met het detachement Korps Commandotroepen op voor een defilé. Eind van de ceremonie.