„Dit is voor ons een heftig ongeval”, zegt topman Pier Eringa van ProRail in het gemeentehuis van Dalfsen, enkele uren na het treinongeluk.

Geregeld vinden op het spoor dodelijke ongevallen plaats, maar het is een zeldzaamheid dat daarbij een machinist om het leven komt. „Het aantal omgekomen machinisten zit tussen de 0 en 1 per jaar”, zegt Eringa.

Jaarlijks vinden er op beveiligde spooroverwegen tientallen ongevallen plaats. „Vorig jaar ging het om dertig ongevallen op beveiligde overgangen. Twaalf keer betrof het een dodelijk ongeval. Slachtoffers zijn jong én oud. Recent slalomde er nog iemand met een rollator tussen de slagbomen door.”

Eringa stelt dat het aantal dodelijke ongevallen op overgangen al een reeks van jaren rond de 10 tot 12 schommelt.

Respect

Juist deze maand startte ProRail nog een campagne om mensen erop te wijzen voorzichtig te zijn op spoorwegovergangen. „Onze boodschap is: Heb diep respect voor een overgang. Ga niet lopen klieren. Zeker als de slagboom naar beneden staat. De gevolgen kunnen afgrijselijk zijn. Wees altijd op je hoede.”

Met gekromde tenen hoort Eringa verhalen over riskante situaties op spoorwegovergangen. „Denk bijvoorbeeld aan scootertjes die tussen de slagbomen door slalommen. Dat kan dus echt niet.”

Eringa merkt dat machinisten nogal eens in de rats zitten. „Enkele weken geleden was ik nog op pad met een machinist van Arriva. Ik merkte dat die treinbestuurder uitermate spannende momenten beleeft. Als er iemand naar een overweg komt rijden, vraagt de machinist zich meer dan eens af: „Stopt-ie wel of stopt-ie niet?”

Het beleid van ProRail is erop gericht om te komen tot steeds minder spoorovergangen, zegt Eringa. Momenteel telt ons land 2500 spoorwegovergangen. Daarvan liggen er zo’n 1800 op openbare wegen. Het gros van de overgangen is beveiligd.

Waanzinnige klap

De bestuurder van de kraan die dinsdag tegen de trein botste, kon zich ternauwernood het vege lijf redden, vertelde burgemeester Han Noten van Dalfsen dinsdagmiddag. „Hij is van een paar meter hoogte naar beneden gesprongen. Ook hij is hevig geschrokken.”

Noten sprak dinsdag op de plaats van het ongeval met diverse treinreizigers. „Ze hebben een wezensvreemde, heftige ervaring meegemaakt. Ze zaten in de trein bijvoorbeeld op hun smartphone te kijken, toen de trein, die waarschijnlijk zo’n 80 kilometer per uur moet hebben gereden, ineens met een waanzinnige klap tot stilstand kwam. Toch reageerden mensen die ik sprak op kalme wijze, haast Sallands laconiek.”

Opluchting

De burgemeester prijst zich gelukkig dat het aantal slachtoffers relatief beperkt is gebleven. „Natuurlijk is het verschrikkelijk dat de machinist om het leven is gekomen. Maar in de trein zaten gelukkig niet veel mensen, zo’n vijftien. De verwondingen van mensen vallen mee. Toen ik de eerste berichten hoorde, vreesde ik dat honderden mensen gewond zouden zijn. De gecrashte trein ging richting Ommen. Rond diezelfde tijd zit de trein richting Zwolle vaak heel vol. Ik ervaar dus een haast ongepaste vorm van opluchting.”

De machinist van de hoogwerker is aangehouden. „Dat is een standaardprocedure”, aldus de burgemeester. De politie en inspectie doen onderzoek naar de toedracht. Onduidelijk is hoe het ongeval precies gebeurde. Zo is het de vraag of de hoogwerker, die voorzien was van rupsbanden, bezig was de overgang over te steken of dat het voertuig vlakbij het spoor was en toen de trein raakte. Zeker is wel dat de hoogwerker geen spoorklus uitvoerde. Op het treintraject bij Dalfsen is de komende dagen geen treinverkeer.