Afgelopen week gingen aandelenbeurzen wereldwijd opnieuw hard omlaag. Daarbij werd gewezen op tegenvallende economische cijfers, die de angst voor een nieuwe recessie voeden. De huidige onrust op de beurzen kent echter vele oorzaken, en het staat zeker niet vast dat die allemaal op een nieuwe crisis wijzen.

Voorlopig houdt de economische groei in Nederland en de rest van de eurozone aan, getuige de plus van 0,3 procent in het vierde kwartaal die vrijdag voor de eurozone werd gemeld. Dat is geen uitbundige vooruitgang, concludeert de ING-econoom. „Maar de staat van de economie is geen rechtvaardiging voor de schrikachtige markten die we deze week zien.”

De Europese groei blijft voorlopig steken in de tweede versnelling, aldus Brosens. Vooral de slinkende industriële productie laat zien dat we niet immuun zijn voor afzwakkende groei in opkomende markten en de VS. Tegelijk schetsen de orders die fabrieken krijgen nog altijd een positief plaatje.

Grote dalingen op de beurzen komen vaker voor dan recessies, concludeert zijn collega Ineke Valke van zakenbank Theodoor Gilissen. Dalende koersen worden op korte termijn dan ook lang niet altijd veroorzaakt door fundamentele economische ontwikkelingen, benadrukt ze.

„Het is duidelijk dat de vooruitzichten voor de economische groei verslechteren”, aldus Valke. „Maar een recessiescenario lijkt te negatief. Vooral de consument staat er beter voor, dankzij de hogere lonen, lagere werkloosheid en lagere energie- en rentelasten.”

De onrust die de beurzen al het hele jaar parten speelt, hangt ook samen met de zorgen over de Chinese economie en de sterke daling van de olieprijs. De Chinese economie lijkt volgens Valke inmiddels echter te stabiliseren, terwijl de grootste zorgen over een scherpe devaluatie van de Chinese munt wegebben.

Verder zijn de onzekere gevolgen van de enorm lage rente in Europa, de VS en Japan een bron van zorg. Daardoor zijn de rendementen op veel staatsobligaties onder het nulpunt gezakt, wat schadelijke gevolgen kan hebben voor het verdienmodel van banken. Juist die aandelen werden afgelopen dagen dan ook in de uitverkoop gedaan. Ook op dat gebied lijkt volgens Valke wat te worden overdreven. Volgens haar staan de banken er beter voor dan de beurskoersen suggereren.