Donderdag staan ze er weer, in de grote vergaderzaal van de Tweede Kamer. Voor de zoveelste maal kruisen fractievoorzitters en kabinet (vertegenwoordigd door premier Rutte en staatssecretaris Dijkhoff) de degens over het immense probleem van de vluchtelingentoestroom. Een rituele dans? CU-voorman Segers hoopt vurig van niet. „Dit is een van 
de grootste problemen van onze tijd. Daarom mogen we nu geen politiek met een kleine p bedrijven, maar moeten we samen pogen vooruitgang te boeken.”

Hoe?

„Op Europees niveau schieten we schromelijk tekort in het selecteren van vluchtelingen bij de buitengrenzen. Pakistanen, Albanezen en veel anderen zijn vaak geen vervolgden. Die moeten sneller teruggestuurd worden. Verder functioneert het beleid om hotspots te creëren en selectiecriteria te ontwikkelen om vluchtelingen over EU-staten te verdelen van geen kanten. Alle optimistische woorden die Rutte woensdag nog sprak ten spijt.

De onrust die dit alles in veel gevallen teweegbrengt, maakt in diverse landen maatschappelijke krachten los die de stabiliteit van de samenleving onder druk zetten. Dat is zorgelijk.”

Veel van die problemen kunnen alleen gezamenlijk, in Europees verband, worden opgelost. Rutte heeft hierop slechts beperkte invloed.

„Die invloed is wel groter dan normaal doordat wij momenteel voorzitter van de EU zijn. Dus er is voor ons wel degelijk werk aan de winkel. Neem alleen maar het punt van die onsmakelijke vermenging, waarover je steeds weer hoort, van Turkijes inspanningen voor het vluchtelingenvraagstuk en het eventuele EU-lidmaatschap. We moeten er echt mee ophouden die twee ook maar enigszins met elkaar te verknopen. Ze hebben gewoon niets met elkaar te maken.

Maar afgezien daarvan, er moet en kan ook veel gebeuren op nationaal niveau. Veel problemen met asielzoekers kunnen voorkomen worden door sterker in te zetten op kleinschalige opvang.

Onlangs bezocht ik een opvanglokatie in Kollummerpomp. Daar huizen slechts 55 asielzoekers. De vrouwen deden handwerk, de mannen stonden zélf te koken. Op deze locatie is, mede door kleinschaligheid en persoonlijke aandacht, in het geheel geen sprake van ongeregeldheden of overlast voor de omgeving.”

Die kleinschalige opvang, dat kost te veel, zegt het kabinet.

„Als als het vluchtelingenprobleem hét probleem van onze tijd is dan moeten we daar, ook financieel, voluit voor gaan. Kleinschaligheid sluit bovendien uitstekend aan bij wat lokale bestuurders willen. Ook met woordvoerders van lokale actiegroepen valt meestal goed te praten. Hun insteek is vaak: wij willen best iets doen aan opvang, mits het, ook qua aantallen, maar niet onredelijk is.”

Ís dit trouwens alleen een 
kwestie van geld?

„Nee, ook een kwestie van houding en mentaliteit. En als het daarom gaat: als ChristenUnie willen we meer doen dan alleen het kabinet kritiseren. Want dat het in sommige plaatsen, zoals in Veen of Reimerswaal misging, heeft ook óns iets te zeggen. Daarom gaan we bijeenkomsten organiseren met kerkelijke leiders en met lokale christelijke voorgangers. Ook willen we mensen van wie we boze e-mailtjes krijgen, uitnodigen naar Den Haag en hen in contact brengen met lokale vrijwilligers en mogelijk met vluchtelingen zelf. Want dit staat vast: als je een vluchteling persoonlijk in de ogen kijkt, doet dat gewoonlijk veel met jouw visie op het probleem.”