Twee weken geleden presenteerde de AIVD de notitie ”Achtergronden van jihadrekruten in Nederland”, waarin wordt gesteld dat „een groeiend aantal moslims zich door opiniemakers en opinieleiders in het maatschappelijk verkeer onheus bejegend voelt.” Die zinsnede wekte de woede van VVD-fractieleider Van Aartsen. „Het is niet de taak van de AIVD het opinieklimaat te opiniëren”, aldus Van Aartsen toen.

De Leidse filosoof en columnist Paul Cliteur, die als fel criticaster van de islam te boek staat, gaf deze week zelfs te kennen dat hij zijn toon naar aanleiding van de AIVD-notitie zal matigen. Hij voelt zich onvoldoende beschermd.

Ook andere opiniemakers reageerden geschokt op de bewering van de veiligheidsdienst. Trouw-columnist Ephimenco en de Amsterdamse publicist Paul Scheffer verwezen de bewering van de AIVD direct naar het land der fabelen. Volgens Scheffer wordt de bron van de radicalisering met name gevormd door het Israëlisch-Palestijnse conflict.

In een ingezonden stuk in NRC Handelsblad van vrijdag stelt Van Hulst dat zijn dienst in de notitie ingaat op een aantal factoren van „de ideologische en maatschappelijke drijfveren” die een rol spelen bij rekrutering voor de jihad. Een van die factoren is, zo citeert hij de notitie, dat „een groeiend aantal moslims zich door opiniemakers en opinieleiders in het maatschappelijk verkeer onheus bejegend voelt.”

De critici hebben volgens Van Hulst over het hoofd gezien dat zijn dienst slechts feitelijk mededelingen heeft gedaan. „Let wel: de AIVD zegt níét dat moslims gelijk hebben als zij zich verongelijkt voelen door uitlatingen in het Nederlandse publieke debat over de islam. De dienst neemt slechts waar dát veel moslims zich verongelijkt voelen.” De AIVD stelt de vrijheid van meningsuiting van opiniemakers op geen enkele manier ter discussie en opinieert niet, aldus Van Hulst.