De eenmalige glossy wil een ontdekkingsreis zijn „voor wie muziek en spiritualiteit serieus neemt.” Het magazine biedt artikelen en foto’s over historie, tekst, uitvoering en beleving van Bachs meesterwerk. Aan het woord komen dirigenten als Jos van Veldhoven en Patrick van der Linden, zangers als Bas Ramselaar en Sytse Buwalda, therapeut Govert Jan Bach, dichteres Ria Borkent en auteur Ad de Keyzer.

De glossy is een gezamenlijke uitgave van de protestantse uit­geverij Boekencentrum en de rooms-katholieke uitgeverij Adveniat. Hoofdredacteur is Marjet de Jong van Adveniat.

Waarom een gezamenlijke glossy rond deze compositie?

De Jong: „De Matthäus Passion is in Nederland een fenomeen. Het stuk is immens populair. Wij wilden op zoek naar het geheim daarachter. Wat raakt mensen nu precies? Bij Adveniat gaven we vorig jaar het boek ”Bachs grote Passie” van Ad de Keyzer uit. Hij beschrijft de ”Matthäus” vanuit een liturgische invalshoek. Toen kwam het idee om iets te doen voor een breder publiek. Want er zijn per jaar zo’n 180 uitvoeringen van de ”Matthäus”. Al die luisteraars of koorleden hebben wel wat met het stuk. Boekencentrum bleek ook al met hetzelfde idee te lopen. Toen hebben we de handen ineengeslagen. De ”Matthäus” stijgt immers inhoudelijk boven de denominaties uit.”

De glossy verschijnt vlak voor de veertigdagentijd, die volgende week woensdag begint. Bewust?

„Inderdaad. Juist in deze periode wordt de ”Matthäus” heel veel keren uitgevoerd. Overigens is dat meer een protestantse dan een rooms-katholieke traditie. Met de glossy willen we mensen in deze veertig­dagentijd verdieping meegeven. Voor ons als uitgevers is het een waagstuk, want we moeten alles in een paar weken tijd zien kwijt te raken.”

In het magazine komen groot­heden uit de klassieke muziek aan het woord, maar ook popzangeres Hind. Wat was de formule?

„We wilden alle aspecten aan bod laten komen: de historie, de muziek, de inhoud, de sociale kant, de psychologie. Zo breed mogelijk. Hind is inderdaad een popzangeres, maar ze heeft in 2009 meegedaan met de EO-tv-serie ”Mattheus Masterclass”. Toen studeerde ze de aria ”Erbarme dich” in. In ons magazine blikt ze daarop terug. We wilden echt een glossy over ménsen maken.”

Wat hebt u zelf met de 
Matthäus Passion?

„Tijdens mijn studie theologie was ik al met het stuk in aanraking gekomen. Maar de laatste jaren heeft het stuk me gepakt. Dat komt onder andere doordat twee van mijn kinderen betrokken raakten bij een studentenkoor en -orkest dat één keer in de drie jaar de ”Matthäus” uitvoert. Afgelopen jaarwisseling gingen ze bijvoorbeeld weer op Bachkamp. Zo’n 150 jongeren die in een paar dagen tijd helemaal door de ”Matthäus” gaan: geweldig! Dat intergenerationele van Bachs compositie vind ik bijzonder. Het werk spreekt alle leeftijden aan.”

Kunt u dat verklaren?

„Dirigent Jos van Veldhoven zegt in het magazine dat het eigenlijk gek is dat de ”Matthäus” zo populair is. Volgens hem zijn er zo tien aria’s uit Bachs cantates te noemen die eenzelfde kracht hebben. De ”Matthäus” heeft iets magisch. De uitvoering ervan is een publiek ritueel voorafgaand aan Pasen geworden. Mensen willen zich in de veertigdagentijd daar blijkbaar een moment aan blootstellen.”

In de glossy wordt de ”Matthäus” aangeduid als „een muziekstuk waarin liefde de dood overwint.”

„Dan kom je bij de boodschap van het Evangelieverhaal. Christus Die Zijn leven geeft. Dat is waarachtig en ontroerend. Nu heeft het blad geen verkondigend doel; we willen het verhaal van de ”Matthäus” op zich vertellen. De compositie doet haar werk zelf wel. Mensen raken erdoor ontroerd, al weten ze zelf vaak niet waarom. Wij hoeven dat niet in te vullen. Maar we wilden wel laten zien dat het niet zomaar een tekst is. Een tekst die ook troost biedt, al komt Pasen er niet in voor. Tóch hebben we eventjes de lijn naar Pasen getrokken. Voorin staat een afbeelding van een lam gebonden op een stapel kranten, een kunstwerk van Willem Zijlstra. Achterin staat een boer met een lammetje waarbij de tekst van het paaslied ”Christ lag in Todesbanden” is afgedrukt. Als de ”Matthäus” gezongen is, is het niet klaar, is de gedachte. Pasen staat nog uit.”