Wie in de trein het centraal station van de hofstad in rijdt, merkt in de eerste instantie niets van een vernieuwing. Onder de betonnen overkapping over de perrons is het net zo donker als altijd. Pas in de stationshal merkt de reiziger dat er iets grondig is veranderd de laatste jaren. Daar is het nu veel lichter, ruimer en overzichtelijker geworden.

Bouwmanager Vincent Maaskant van ProRail is er best een beetje trots op. „Den Haag Centraal is anderhalf keer zo groot geworden. Het dak is twee keer zo hoog geplaatst, op 22 meter in plaats van 11.” Omdat het dak omhoog is gegaan, kunnen mensen in de stationshal onmiddellijk zien waar de trams en bussen vertrekken: één verdieping hoger.

En omdat het dak vrijwel geheel van glas is gemaakt, is het licht en ruimtelijk in de hal. Maaskant: „Naar het oude station ging je niet voor je plezier. Het was er niet huiselijk en voor je gevoel ook niet veilig. Nu stappen mensen makkelijker naar binnen, omdat het lichter en gezelliger is.”

Dat herkent ook eigenaar Kiyas Aydin van het Turkse ijsrestaurant Mado. „In vergelijking met het oude station is dat een hele verbetering.” Toch zijn er wat hem betreft nog wel verbeterpunten. „De gangen naar de stationshal toe mogen nog wel wat lichter; meer uitnodigend.”

Mado is gevestigd onder de betonnen kantoorkolos Stichthage, dat in 1975 aan de noordkant van het station is gebouwd. Vanbinnen is het gebouw gemoderniseerd, maar aan de buitenkant is de saaie, grijze, betonnen gevel hetzelfde gebleven. Wie vanaf het Malieveld naar Den Haag Centraal komt lopen, heeft daarom niet de indruk dat het station vernieuwd is.

Bouwmanager Maaskant: „Dit gebouw hoort gewoon bij het station en je kunt het niet zomaar slopen. De hoofdingang van het station is wel verplaatst van de noordzijde naar de westzijde. Aan die kant is de looproute naar het centrum. Die zijde is wel geheel vernieuwd, helemaal van glas.”

Maaskant wordt tijdens een rondleiding aangesproken door een wat oudere mevrouw. „Meneer, de roltrappen doen het niet. En toen ik de lift wilde gebruiken, deed die het ook niet.”

Waardeloos

Een 89-jarige Hagenaar vindt om die reden het vernieuwde station „waardeloos. Deze hele operatie heeft miljoenen gekost en dan zijn de roltrappen meer defect dan dat ze werken. Het station gaat veel te vroeg weer open, ze hadden eerst alles moet repareren voordat een feestelijke opening op haar plek is.” Terwijl de meneer nog praat, doen de roltrappen het plotseling weer. „Kinderziektes”, zegt Maaskant ervan. „Maar wel vervelend.”

Een andere kinderziekte is het brandalarm dat plotseling afgaat. Met loeiende sirenes komt er een brandweerwagen aangereden. De meeste mensen in het station trekken zich er weinig van aan.

Een man achter de piano in de stationshal speelt rustig door. Bijna continu zitten er wel voorbijgangers op te spelen. Iets verderop hangt een bijzonder kunstwerk dat voor sfeer zorgt: de „ontmoetingswolk” van kunstenaar John Körmeling. De wolk, ook wel Sunny Cloud genoemd, bestaat uit een aluminium frame waarbinnen ledlampen zorgen voor een steeds veranderende verlichting. Deze ontmoetingswolken komen ook in andere stations te hangen.

Den Haag Centraal moet er in ieder geval „weer een jaar of veertig” tegenaan kunnen, aldus Maaskant. Staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur) en de Haagse burgemeester Van Aartsen deden vandaag de officiële opening.

Feiten en cijfers

Het station heeft:

• vier zijden met 27 in- en uitgangen;

• een glazen dak met een oppervlakte van 11.360 vierkante meter (twee voetbalvelden). Het dak rust op 8 kolommen, is 22 meter hoog en bestaat uit 294 glazen dakdelen. In de volksmond heten deze delen ‘wybertjes’, ze zijn 12 meter lang en 8 meter breed en wegen 3000 kilo per stuk. In totaal weegt de dakconstructie 2.000.000 kilo;

• drie zijgevels met 5000 vierkante meter glas; verdeeld over 532 glasplaten van 650 kilo per stuk;

• 6360 vierkante meter aan natuursteen vloer in de stationshal; goed voor 29.376 tegels; geïmporteerd uit China.

De verbouwing:

• kostte 123 miljoen euro, betaald door het ministerie van Infrastructuur & Milieu, gemeente Den Haag, ProRail en NS;

• begon officieel in april 2011;

• gaat verder in 2017. Dan krijgt het busstation een flinke opknapbeurt en wordt een nieuw station gebouwd voor de RandstadRail.

In het stationsgebied:

• passeren dagelijks 190.000 mensen. De verwachting is dat dit aantal groeit naar 270.000 over tien jaar;

• is ruimte voor ruim 1200 fietsen in de stalling in de Anna van Buerenstraat; onder het Koningin Julianaplein komt een ondergrondse stalling voor 8500 fietsen.

Bekijk hier een video