Als de Europese munteenheid geen terrein had gewonnen tegenover de buitenlandse valuta zou het jaarrendement hoger zijn uitgekomen.

„Het afgelopen jaar was een goed beleggingsjaar, maar we hebben wel wat tegenwind gehad door de wisselkoersen”, zei directeur J. Steenvoorden van de koepel van ondernemingspensioenfondsen OPF donderdag in een toelichting.

De pijn van de dure euro komt duidelijk naar voren bij de beleggingen in aandelen. Die zorgden afgelopen jaar voor een rendement van 12,8 procent. Als pensioenbeheerders de valutarisico’s volledig hadden afgedekt zou dit 21,6 procent zijn geweest. De opleving op de Amerikaanse aandelenbeurzen had de fondsen zelfs winst van bijna 30 procent kunnen opleveren. Omdat slechts beperkte maatregelen zijn genomen tegen de lage dollar bedroeg de opbrengst uit aandelen in de Verenigde Staten in de praktijk nog geen 7 procent.

„Je ziet wel dat er een duidelijke trend is om meer af te dekken”, aldus Steenvoorden van OPF. Volgens hem zien vooral de pensioenfondsen van grote bedrijven hier het nut van in. Ook worden de beheerders sneller tot maatregelen gedwongen, omdat ze door hun lage dekkingsgraad niet veel tegenvallers kunnen verdragen.

OPF baseert zich grotendeels op cijfers van de WM Company. Dat bureau meet de beleggingsprestaties van een groot deel van de pensioenfondsen in Nederland. Afgelopen jaar hield de WM Company 155 fondsen in de gaten met een gezamenlijk belegd vermogen van 205 miljard euro. ABP en PGGM zijn hierbij buiten beschouwing gelaten, omdat deze enorme pensioenfondsen het beeld van de gehele groep kunnen beïnvloeden.

Uit het overzicht komt naar voren dat pensioenfondsen zich niet hebben laten afschrikken door de sluipende krach op de aandelenbeurzen, die in 2000 inzette. De koersdalingen zwengelden een discussie aan over de beleggingskeuzes van pensioenbeheerders. Afgelopen jaar hadden de fondsen evenwel tweevijfde van hun belegd vermogen in aandelen zitten. In het piekjaar 1999 werd 47 procent van het pensioenvermogen in aandelen gestoken.

De pensioenfondsen die het risico van aandelenbeleggingen voor lief namen, profiteerden in 2003 sterk van een nieuwe opleving van de koersen. Shell is daar een voorbeeld van. De beheerders van de oudedagvoorziening van het olieconcern presteerden het beste van de ondernemingspensioenfondsen die OPF donderdag naar buiten bracht. Het pensioenfonds van Shell boekte een rendement van 21,7 procent. Het Shell-fonds heeft ruim tweederde van zijn vermogen in aandelen gestopt en behoort daarmee tot de top van aandelenbeleggers.