„Aanpak van terrorisme begint in M-Oosten”
Wil het Westen zich ooit verlossen van terrorisme, dan moeten West-Europa en de Verenigde Staten zich veel meer moeite getroosten om het Palestijns-Israëlische conflict tot een oplossing te brengen. „Ik denk niet dat we terrorisme zullen kunnen stoppen tenzij we dat conflict kunnen beëindigen”, zo stelde de Amerikaanse oud-minister van Defensie Robert McNamara donderdag in een vraaggesprek met het ANP. McNamara bezocht Nederland deze week.
Met grote stelligheid verklaarde McNamara (87) dat West-Europa en de Verenigde Staten „veel meer moeten doen.” Beëindiging van het in alle hevigheid opgelaaide conflict in het Midden-Oosten noemde hij een „absoluut essentiële voorwaarde” in de strijd tegen het terrorisme. De omstreden voormalige minister, die diende onder de presidenten Kennedy en Johnson, constateert echter dat dat er voorlopig niet in lijkt te zitten. „Ik denk niet dat we vandaag de dag die koers varen.” Op de korte termijn moet niet verwacht worden dat er afdoende maatregelen voorhanden zijn om terreur in de kiem te smoren. „De wereld is ver verwijderd van effectieve mogelijkheden om de dreiging van terrorisme te elimineren”, zei McNamara.
Een spoedige oplossing voor het conflict in het Midden-Oosten ligt niet in het verschiet en de Amerikaanse aanwezigheid in Irak lijkt daarbij niet erg te helpen. In het streven naar politieke stabiliteit, een grondwet, verkiezingen en een Iraakse regering „is nog een lange weg te gaan”, aldus de oud-minister.
Hoewel hij zich verre wil houden van commentaar op het politieke beleid van Bush geeft McNamara na enige aarzelingen toch toe vraagtekens te zetten bij de gevolgde koers inzake Saddam Hussein. „Irak vormde geen onmiddellijk gevaar. Ik denk dat we in eerste instantie hadden kunnen reageren met meer wapeninspecties. Dat had ons in ieder geval op de korte termijn beschermd”, meent McNamara.
Waardoor het volgens hem in de zaak Irak echter vooral fout is gegaan, is het gebrek aan effectieve middelen in de strijd tegen de verspreiding van massavernietigingswapens. „West-Europa, de VS noch de Verenigde Naties hebben een effectief programma tegen proliferatie. Het Amerikaanse programma bestaat in feite uit preventief militair optreden en ”regime change”. Dat is niet hetzelfde als het probleem oplossen. Het lost bijvoorbeeld ook het Noord-Koreaanse probleem niet op”, aldus de oud-bewindsman.
De Verenigde Naties reageerden eveneens niet adequaat op aanwijzingen die er destijds in ieder geval op wezen dat Irak mogelijkerwijs beschikte over massavernietigingswapens en/of plannen om die in de toekomst te ontwikkelen, aldus McNamara. „De VN-Veiligheidsraad veegde het probleem opzij en ondernam geen actie. Dat was een inadequate reactie.”