Die conclusie trekt Human Rights Watch (HRW) in haar zogenoemde World Report 2016. HRW richt zich vooral op de aanpak van de schending van mensenrechten, wereldwijd. Zo is ook het rapport samengesteld op basis van verslagen uit meer dan negentig landen.

Directeur Kenneth Roth schrijft dat nu terroristische aanslagen en talloze vluchtelingen zich buiten het Midden-Oosten hebben begeven, regeringen maatregelen nemen die de rechten van hun burgers beknotten. Die maatregelen worden ingegeven door de misvatting dat daarmee de veiligheid van de burgers wordt beschermd. Angst drijft westerse regeringen juist tot inperking van mensenrechten. HRW constateert tegelijk dat autoritaire regimes momenteel hardhandiger optreden tegen onafhankelijkheidsbewegingen.

Het conflict in Syrië en de daarmee gepaard gaande aanvallen op burgers uit naam van de extremistische Islamitische Staat, heeft het voorbije jaar geleid tot angstverspreiding en islamofobie, waarbij alles wat met de islam te maken heeft in het verdomhoekje terechtkomt, zo staat in het rapport. Maar met het sluiten van de Europese grenzen, treedt een oud fenomeen op: de verantwoordelijkheid wordt afgeschoven op landen aan de grens van Europa, die stukken minder zijn toegerust op opvang van en hulp aan vluchtelingen.

Grootmachten als de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië gebruiken terrorismedreiging onder meer om de bemoeienis van de inlichtingendiensten met de samenleving te vergroten. Dat ondermijnt in hoge mate het recht op privacy, vindt HRW. Tegelijkertijd wordt het terrorisme er niet door bedwongen. Tijdens recente aanvallen in Europa waren de daders in spe bekend bij de autoriteiten, terwijl de politie werd bedolven onder opsporingswerk. Meer mankracht kan een stuk werkzamer zijn dan stapels gegevens.