„Terugtrappen naar Syrië en hopen dat ze geraakt worden door een Russische clusterbom.” „Eruit met dat tuig.” „Genoeg is genoeg. Kom in verzet en mail naar info@azc-alert.nl.” Het zijn slechts enkele uitingen die op Facebookpagina’s zijn te vinden. Openbaar welteverstaan. Gegevens van veel personen die zich op grove wijze uiten tegen asielzoekers zijn vaak eenvoudig te achterhalen.

Pagina’s tegen azc’s worden steevast door veel mensen geliked. Opvallend is de pagina ”Geldermalsen zegt nee tegen AZC”, die maar liefst ruim 4700 vrienden heeft. Er staat een groot aantal berichten op de pagina, met name over de gebeurtenissen in Geldermalsen zelf, maar ook over andere plaatsen. De pagina toont oproepen om te protesteren bij de gemeente, bijvoorbeeld door het schrijven van een brief.

”AZC-Alert” heeft een groot aantal pagina’s. De landelijke site springt er uit, met 2600 vrienden. Ook enkele plaatselijke sites doen het goed, zoals de AZC-Alertpagina van Eindhoven, met bijna 2000 vrienden. In sommige plaatsen is er slechts één lid: de beheerder van die pagina zelf.

Ook zijn er tal van sites die voor de komst van azc’s zijn. De Facebookpagina ”Asielzoekers welkom in Geldermalsen”, telt 600 vrienden. ”Gouda zegt JA tegen 500 asielzoekers” heeft 2000 vrienden. Op de pagina staan berichten om asielzoekers te steunen.

TNO-onderzoeker De Vries zegt dat de politie steeds meer moeite heeft om berichten op sociale media te volgen. „De politie kijkt onder meer op YouTube, Facebook en Twitter. Maar als mensen in besloten groepen te werk gaan, wordt het moeilijker om hen in de gaten te houden.” Wel kan de politie infiltreren in besloten kringen, maar daarvoor is een speciale bevoegdheid nodig.

Een van de redenen dat mensen niet altijd meer vrijuit onder hun eigen naam hun mening verkondigen, is dat steeds meer bedrijven en overheden meekijken. „Bedrijven kijken of jouw uitingen op sociale media niet schadelijk zijn voor de bedrijfsvoering. Dat kan ertoe leiden dat mensen worden ontslagen of dat mensen niet worden aangenomen.”

De politie probeert via onder meer monitoringssoftware uit te zoeken of bedreigingen ernstig genoeg zijn om in te grijpen. Toch blijft ook de inzet van mensen nodig, omdat computers niet altijd doorhebben wanneer teksten cynisch bedoeld zijn.

De Vries noemt het een voordeel dat er inmiddels zo’n 2000 twitterende wijkagenten zijn. Zij bekijken de digitale gedragingen van mensen in hun omgeving, maar proberen volgens de onderzoeker ook uitwassen in de kiem te smoren door via Twitter te reageren. Toch zijn er de afgelopen tijd meerdere keren protesten uit de hand gelopen, onder andere tegen azc’s in Geldermalsen en Heesch. De Vries geeft aan dat het niet altijd eenvoudig is om te interpreteren wat er gaat gebeuren. „Vaak wordt er pas ingegrepen als er al sprake is van een incident. Een incident voorkomen is veel moeilijker.”