Kerk & religie

Biografie: W. J. van Asselt gaf scholastiek weer een positieve klank

Hij zette de gereformeerde scholastiek weer op de kaart, nadat die lang in een negatief daglicht had gestaan. Voor Willem van Asselt vormde de studie naar de verbondstheoloog Coccejus een scharnierpunt.

Albert-Jan Regterschot

19 January 2016 18:12Gewijzigd op 16 November 2020 00:48
Van Asselt. beeld RD, Anton Dommerholt
Van Asselt. beeld RD, Anton Dommerholt

Willem Jan van Asselt werd geboren op 30 april 1946 in een onderwijzersgezin in Slijk-Ewijk. Zijn vader was van hervormd-gereformeerde komaf, zijn moeder had gereformeerde wortels. In de jaren 50 van de vorige eeuw verhuisde het gezin naar Ede, waar zijn vader hoofd van een school werd. Op 11-jarige leeftijd maakte Willem iets vreselijks mee: zijn vader overleed op 42-jarige leeftijd aan een hartinfarct, terwijl het gezin aan tafel zat voor de warme maaltijd. In een interview met deze krant zei hij daarover: „Mijn broer en ik raakten volslagen in paniek en holden de straat op – de buren hebben ons opgevangen. ’s Avonds kwam het Leger des Heils bij ons huis spelen: ”Veilig in Jezus’ armen”. Het raakt me nog altijd, als ik daaraan terugdenk.”

Het was zijn moeder die Willem van Asselt stimuleerde om een gymnasiumstudie te volgen. Zij wekte ook de interesse bij hem op in cultuur en theologie. In 1964 startte Van Asselt met de theologiestudie aan de Rijksuniversiteit Utrecht. In 1969 deed hij kerkelijk examen. Zijn eerste gemeente was Uitwijk en Waardhuizen (1972). Daarna volgden de hervormde gemeenten te Steenwijk (1977) en Bennekom (1983-1993).

Tijdens zijn doctoraalstudie, die hij in 1980 afrondde, schreef Van Asselt een scriptie over de 17e-eeuwse theoloog Johannes Coccejus. Hij werkte deze studie uit tot een dissertatie over de verbondstheologie van Coccejus, waarop hij in 1988 promoveerde bij prof. dr. C. Graafland. Door zijn studie kreeg hij een positievere kijk op de gereformeerde scholastiek. Bovendien paste hij de analytische filosofie toe op de studie van de scholastiek. Het ging de scholastiek om de rede als instrument. „Het mooie van de gereformeerde theologie is dat zij het rationele en het spirituele dicht bij elkaar houdt”, zei hij daarover in 2008.

In 1993 werd Van Asselt benoemd tot universitair hoofddocent kerk- en theologiegeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Zijn aandachtsgebied was de geschiedenis van het gereformeerd protestantisme. In 1998 volgde een benoeming tot hoogleraar kerkgeschiedenis aan de Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken in Kampen. Van Asselt zou de eerste hervormde hoogleraar zijn geworden aan deze synodaal-gereformeerde instelling, ware het niet dat hij bedankte voor de functie. In 2008 werd Van Asselt alsnog hoogleraar, nu in de historische theologie, aan de Evangelische Theologische Faculteit (ETF) in Leuven, België.

Van Asselt bracht studies uit over Maccovius en de theologie van Dordt en werkte aan de wetenschappelijke heruitgave van de Leidse dogmatiek ”Synopsis Purioris Theologiae” (1625). Van 1990 tot zijn overlijden was hij voorzitter van het door zijn vriend en collega dr. Antoon Vos opgerichte werkgezelschap oude gereformeerde theologie. Van Asselt was lid van de Confessionele Vereniging en zat ook enige tijd in het hoofdbestuur van deze organisatie.

Willem van Asselt overleed op 29 mei 2014, na een beroerte, in Utrecht. Hij is begraven in Bennekom.


Theoloog van vriendschap (De Waarheidsvriend, 20-06-2014)

Dr. W.J. van Asselt overleden (De Waarheidsvriend, 13-06-2014)

Dr. W. J. van Asselt (1946-2014) – In memoriam (Reformatorisch Dagblad, 02-06-2014)

“Het geloof zoekt naar inzicht” – interview met prof dr. van Asselt (Reformatorisch Dagblad, 10-06-2011)

Dr. Van Asselt krijgt feestbundel bij afscheid (Reformatorisch Dagblad, 25-06-2010)

Beeldenstrijd vormt religieuze identiteit – interview met dr. van Asselt (Reformatorisch Dagblad, 24-01-2008)

“Ik ben altijd voorstander van Samen op Weg geweest” : Dr. Van Asselt is eerste hervormde hoogleraar in Kampen (Reformatorisch Dagblad, 21-04-1998)

Dr. Van Asselt wordt hoogleraar in Kampen (Reformatorisch Dagblad, 21-04-1998)

Dr. Van Asselt benoemd tot opvolger Graafland (Reformatorisch Dagblad, 24-06-1993)

Geslaagde poging tot eerherstel van omstreden, miskende Coccejus : Van Asselt velt een mild oordeel over Voetius’ tegenhanger (Reformatorisch Dagblad, 09-09-1988)

Drs. Van Asselt te Bennekom gepromoveerd (Reformatorisch Dagblad, 24-05-1988)

Meer over
Serie: Theologen

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer